Page 2 - EY-VG_Eylul_2023_v2

Vergide Gündem
Dr. Mesut Karadağ

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli 1
sayılı listede yer alan bazı malların yeniden
kullanıma hazır hale getirilmesi sonucunda
ortaya çıkan vergisel sorunlar

Giriş

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın vergi denetiminden sorumlu kurumu olan Vergi Denetim
Kurulu Başkanlığı, son dönemlerde yapısal değişimler geçirmiş ve daire başkanlıkları
yapılanmasına geçmiştir. Bu kapsamda kurulan daire başkanlıklarından birisi de Sektörel
Denetim Daire Başkanlıklarıdır. İdare bu yapılanma şekli ile uzmanlaşma esasını öne
çıkarmakta, bu açıdan vergi denetiminde etkinliği artırmayı hedeflemektedir. Vergi
denetimindeki etkinlik kriterlerinden birisi de denetimler sonucu meydana gelen yargısal
uyuşmazlıkların azaltılması olmalıdır. Bunun için incelemede yapılan tespitlerin hukuka
uygunluğunun yanı sıra, idarenin bir bütün olarak “idarenin yasallığı” ilkesini takip
etmesinin önemi büyüktür.

Son dönemde Sektörel Denetim Daire Başkanlıkları tarafından yapılan genel
incelemelerden birisi, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu’na ekli 1 sayılı
listede yer alan bazı malların yeniden kullanıma hazır hale getirilmesi sonucunda
ÖTV tarhiyatına konu edilmesi üzerinedir. Bu çalışmanın konusu, söz konusu tarhiyat
önerilerinin ve bu incelemelerde kullanılan idare tarafından çeşitli tarihlerde verilmiş
özelgelerin hukuka uygunluğuna ilişkin tespit ve değerlendirmelerin yapılmasıdır.

1. ÖTV Kanunu’na ekli 1 sayılı listede yer alan mallar için
verginin konusuna ilişkin düzenlemeler

4760 sayılı ÖTV Kanunu’nun 1’inci maddesinde, bu Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki
malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından teslimi ile yine bu
malların özel tüketim vergisi uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışının bir defaya
mahsus olmak üzere özel tüketim vergisine tâbi olduğu düzenlenmektedir. Söz konusu
düzenleme incelendiğinde, Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki mallar açısından,

• Malların verginin konusuna girmesi için, bu Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki mallardan
olması (aynı Maddenin 2’nci fıkrasında Kanuna ekli listelerde yer alan malların, Türk
Gümrük Tarife Cetvelinde tanımlanan eşyalar olduğu düzenlenmiştir).
• Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki malların ithalatının verginin konusuna girmediği, ancak
ithalatçılar tarafından Türkiye’de yapılan teslimin vergiye tabi olduğu,
• Kanun’a ekli (I) sayılı listedeki malların rafineriler dahil imalatçıları tarafından
1
tesliminin vergiye tabi olduğu ,
• Söz konusu malların bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV’ye tabi olduğu,

hususlarının öne çıktığı görülmektedir.

4760 sayılı Kanun’un verginin konusunu düzenleyen 1’inci maddesinin gerekçesine
bakıldığında, aşağıdaki ifadelere yer verildiği görülmektedir:

1 Söz konusu düzenleme ile rafine işlemi de imalat kapsamına alınmaktadır.

2 Eylül 2023