Page 3 - EY-VG_Subat_2024_v2

2. İş yeri kira gelirleri Mükelleflerce konuttan elde edilen kira gelirinin 21.000 TL’den
az olması durumunda ise bu kez sadece iş yerinden elde edilen
Gayrimenkullerin gerçek kişiler tarafından iş yeri olarak kiraya tevkifata tabi tutulmuş kira gelirinin brüt tutarı, beyan sınırı
verilmesinden elde edilen gelirler üzerinden, Gelir Vergisi (150.000 TL) ile karşılaştırılacaktır. 150.000 TL’den daha az
Kanunu’nun 94. maddesi kapsamında tevkifat (vergi kesintisi- bir gelir elde edilmesi durumunda iş yeri kira geliri de beyan
stopaj) yapılması gerekmektedir. Tevkifat, kiralamaya konu edilmeyecek, bu tutardan fazla olması durumunda ise iş yeri kira
gayrimenkulün sahibinin gelir vergilerinden mahsup edilmek gelirinin tamamı beyan edilecektir.
üzere, kira ödemesi aşamasında, kiracı tarafından yapılan vergi
kesintisidir. Yukarıdaki istisna veya beyan sınırını aşan kira gelirleri
dolayısıyla beyanname verilmesi durumunda, geliri elde
Tevkifatın oranı %20’dir ve kira bedelinin nakden veya hesaben eden kişinin tercihi doğrultusunda götürü veya gerçek gider
(avans olarak ödemeler de dahil) ödendiği sırada yapılır. yöntemlerinden biri seçilerek safi irat bulunacak ve üzerinden
gelir vergisi tarifesine göre vergi hesaplanacaktır.
Yukarıda açıklandığı şekilde tevkifata tabi tutulmuş iş yeri
kira gelirleri için geçerli olan ve her yıl için ayrı ayrı belirlenen İş yeri kira gelirlerinin beyan edilmesi durumunda, beyanname
“beyan sınırı” söz konusudur. Bu sınır ilgili yıl gelir vergisi üzerinde hesaplanan vergiden, kiracı tarafından yıl içerisinde
tarifesinin 2. gelir dilimidir. 2023 yılında elde edilen tevkifata kesilen vergiler (tevkifat) mahsup edilecektir.
tabi tutulmuş iş yeri kira gelirleri için söz konusu beyan sınırı
150.000 TL olarak uygulanmaktadır. B. Kira gelirinden indirilecek giderler

Buna göre 2023 yılında elde edilen tevkifata tabi tutulmuş iş Beyan edilen kira gelirinin tespitinde dikkate alınabilecek
yeri kira gelirlerinin brüt tutarı 150.000 TL’nin altında ise bu giderler iki farklı yöntemle tespit edilebilmektedir. Bunlar
gelirlerin beyan edilmesine gerek yoktur. Ancak söz konusu “götürü gider” ve “gerçek gider” yöntemleridir. Bu yöntemlerin
150.000 TL’lik beyan sınırı ile karşılaştırma yapılırken, yukarıda seçimi konusunda mükellefler serbest bırakılmışlardır. Ortaya
belirtilen gelirlerin yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye çıkacak vergi yükünü dikkate alarak belirtilen gider usulleri
iratlarının toplamının dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır. arasında serbestçe tercih yapabilirler.

Brüt iş yeri kira gelirinin beyan sınırını (150.000 TL) aşması 1. Götürü gider yöntemi
durumunda, gelirin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir.
Söz konusu tutar üzerinden, geliri elde eden kişinin tercihi Gider indiriminde birçok kişi tarafından götürü gider yöntemi
doğrultusunda götürü veya gerçek gider yöntemlerinden biri kullanılmaktadır. Bu yöntemde kira bedelinin %15’lik kısmı
seçilerek giderler düşülecek ve vergi hesaplanması gereken doğrudan gider olarak düşülebilmektedir.
tutara ulaşılacaktır.
Kazancın bir kısmının istisna olması durumunda (örneğin konut
Bu tutar üzerinden gelir vergisi tarifesine göre hesaplanan kira gelirlerinin 2023 yılı için 21.000 TL’si gelir vergisinden
gelir vergisinden, kiracı tarafından yıl içerisinde kesilen vergiler istisnadır), kira tutarından önce istisnanın düşülmesi ve kalan
(tevkifat) mahsup edilebilmektedir. gelir üzerinden yüzde 15 oranında götürü giderin indirilmesi
gerekmektedir.
Diğer taraftan kazancı basit usulde tespit edilen ticari kazanç
sahibi mükelleflere iş yeri olarak kiralanan gayrimenkulün kira Örneğin 2023 yılında konut olarak kiraya verilen bir
bedeli üzerinden, bu mükellefler tarafından gelir vergisi tevkifatı gayrimenkulden 90.000 TL kira alındığını varsayalım. Bu
yapılmadığını da hatırlatmak isteriz. Bunun gibi vergi kesintisine tutardan önce 21.000 TL’lik istisna düşülecek, kalan 69.000
ve istisna uygulamasına konu olmayan kira gelirlerinde beyan TL üzerinden de yüzde 15 oranında (10.350 TL) götürü gider
sınırı 8.400 TL olarak uygulanmaktadır. 2023 yılında bu tutarı indirilecektir. Ödenecek vergi ise istisna ve götürü gider sonrası
aşan iş yeri kira gelirlerinin (tevkifata tabi olmayan) tamamının beyan edilen 58.650 TL (90.000 - 21.000 - 10.350) üzerinden
beyan edilmesi gerekmektedir. gelir vergisi tarifesine göre hesaplanacaktır.

3. İş yeri ve konut kira gelirlerinin bir arada olması İş yerinden elde edilen kiralar için ise herhangi bir istisna tutar
söz konusu olmadığından, beyana tabi kira tutarının %15’i
Hem konuttan hem de iş yerinden kira geliri elde edilmesi götürü gider olarak düşülerek, kalan tutarın beyan edilmesi
durumunda, öncelikle konut kirasının beyan edilip edilmeyeceği gerekmektedir.
kontrol edilmelidir. Buna göre, istisna uygulaması kapsamında
olan mükelleflerin, 2023 yılında tahsil ettikleri konut kira Bu yöntemde, gerçekte herhangi bir giderin yapılıp
bedelleri 21.000 TL’den fazla ise bu tutarı aşan gelirin beyan yapılmamasının önemi olmadığı gibi, gider indirimi için
edilmesi gerekmektedir. belge temin edilmesine de ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak
bu yöntemi kabul edenlerin, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider
İstisnayı aşan konut kira geliri ile tevkifata tabi tutulmuş olan iş yöntemine dönemedikleri de unutulmamalıdır.
yeri kira gelirinin brüt tutarının toplamı 150.000 TL’lik beyan
sınırını aşıyorsa, bu beyannameye iş yeri kira gelirinin de dahil 2. Gerçek gider yöntemi
edilmesi gerekmektedir. Toplam 150.000 TL’den az ise sadece
konut kira geliri beyan edilecek, iş yeri kira geliri beyannameye Gerçek gider yönteminde, kira gelirinden Gelir Vergisi
dahil edilmeyecektir. Kanunu’nun 74. maddesinde sayılan ve belgeye dayandırılması
gereken giderler indirilebilmektedir.

Şubat 2024 3