Page 3 - VG_Aralik2023

330’uncu maddeleri arasında) bünyesinde enflasyon düzeltmesi bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır. Yine
ile ilgili genel kuralların yer almasını sağlamıştır. 5024 Sayılı madde hükmüne göre, yapılan enflasyon düzeltmesinden
Kanun’un düzenlendiği ikinci husus ise geçici bir madde kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında
bünyesinde yalnızca 31.12.2003 tarihli bilançoların enflasyon gösterilecek; bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye
düzeltmesine tabi tutulmasına dair kural ve prensipleri hükme tabi tutulmayacak, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul
bağlamıştır. edilmeyecektir.

Bu konuyla ilgili ikincil düzenleme olarak nitelenen VUK • Geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2021 ve 2022
Genel Tebliğleri de bu ayrım çerçevesinde 31.12.2003 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin
tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması ve edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri
01.01.2004 tarihinden itibaren VUK’un mükerrer 298’inci itibarıyla) ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde
3
maddesindeki şartların varlığına istinaden izleyen hesap VUK’un mükerrer 298/A maddesi kapsamındaki enflasyon
döneminde (31.12.2004) enflasyon düzeltmesinin uygulanması düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına
kapsamında farklılaşmıştır. bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi
tutulmayacaktır.
Bu durum, 28.02.2004 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan • Mükerrer 298’inci maddenin (Ç) fıkrası uygulaması (sürekli
328 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nin giriş kısmında; “Enflasyon yeniden değerleme uygulaması) açısından, yukarıdaki
düzeltme işlemi ile ilgili olarak 5024 sayılı Kanun ikili bir maddede enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı belirtilen
yaklaşım getirmiş ve 31/12/2003 tarihli mali tabloların dönemler enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği
düzeltilmesiyle ilgili farklı düzenlemeler ihtiva etmiştir. dönem olarak değerlendirilecektir. Diğer bir deyişle, 2021 ve
Süreklilik arz eden ve düzeltme işlemine ilişkin ana esasların 2022 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin
belirlendiği hükümler Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri
maddesinde; 31/12/2003 tarihli mali tabloların düzeltilmesine itibarıyla) ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde
ilişkin hükümler ise geçici 25’inci maddesinde yer almaktadır.” sabit kıymetlere yönelik sürekli yeniden değerleme
şeklinde ifade edilmiştir.
uygulamasından yararlanılması imkan dahilindedir.
Bu kapsamda; • Yukarıdaki maddelerde yer verilen hükümler, mükerrer
• 31.12.2003 tarihli mali tabloların düzeltilmesinde VUK’un 298’inci maddenin (A) fıkrasının (9) numaralı bendi
4
geçici 25’inci maddesi ve 328 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği, kapsamında olan mükellefler bakımından geçerli
olmayacaktır.
• 31.12.2004 tarihli mali tabloların düzeltilmesinde VUK’un
mükerrer 298/A maddesi ve 338 Sıra No.lu VUK Genel • Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları
Tebliği, belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.
bünyesindeki açıklamaların dikkate alınması gereği ortaya Önceki bölümlerde belirtildiği üzere, 31.12.2003 tarihli
çıkmıştır. mali tablolarda (yalnızca bilançoda) enflasyon düzeltmesi
uygulamasında VUK’un geçici bir maddesi olan geçici 25’inci
18 Ekim 2023’te ve akabinde güncellenerek 24 Kasım 2023 maddenin esas alınmasına benzer olarak, 31.12.2023 tarihli
tarihinde kamuoyunun görüşüne açılan Tebliğ Taslağı’nda da, mali tablolarda da yine başka bir geçici madde olan VUK’un
benzer olarak geçici 33’üncü maddesi esas alınacaktır.
• 2023 Hesap Dönemi Sonuna Ait Bilançonun Düzeltilmesi Bu bağlamda, VUK’un geçici 33’üncü maddesi 31.12.2023
(Tebliğ Taslağı’nın 3’üncü bölümü), tarihli mali tabloların (kendilerine özel hesap dönemi tayin
edilenlerde 2024 yılında biten hesap dönemlerinin son
• 2024 Hesap Dönemi ve Sonraki Dönemlerde Enflasyon günü itibarlı mali tablolarının) enflasyon düzeltmesine tabi
Düzeltmesi İşlemleri (Tebliğ Taslağı’nın 4’üncü bölümü), tutulmasına dair düzenlemenin altyapısını oluşturmaktadır.

olarak ayrı şekilde ele alınması söz konusudur. Diğer taraftan, VUK’un mükerrer 298/A-1 maddesine göre;
Bu yaklaşımın kanunen de zorunlu olduğu; nitekim 2023 kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar
hesap dönemi sonuna ait bilançonun düzeltilmesi ile 2024 vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan
hesap dönemi ve sonraki dönemlerde enflasyon düzeltmesi dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde
işlemlerinin farklı iki kanuni düzenlemeden ortaya çıktığı bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde mali
görülmektedir. tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklardır. Yine ilgili
madde uyarınca, enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın
2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun düzeltilmesinin birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erecektir.
dayanağı VUK’un geçici 33’üncü maddesi olup; madde hükmü
bünyesinde oldukça sınırlı düzenlemeleri içermektedir. Maddede Dolayısıyla, süreklilik arz eden ve enflasyon düzeltmesi işlemine
yer alan hükümler aşağıdaki maddelerde özetlenmiştir. ilişkin ana esasların belirlendiği hükümler günümüzde VUK’un
mükerrer 298/A maddesinde yer almaktadır.
• 31.12.2023 tarihli mali tabloların enflasyon düzeltmesine
tabi tutulmasına yönelik genel hükümler maddenin üçüncü Sonuç olarak, mükellefler 31/12/2023 tarihli (kendilerine özel
fıkrasında yer almıştır. Buna göre, 31.12.2023 tarihli mali hesap dönemi tayin edilenlerde 2024 yılında biten özel hesap
tablolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına dönemi sonuna ait) mali tablolarını 213 sayılı Kanun’un geçici
3 TÜİK tarafından açıklanan Yİ-ÜFE’deki (yurtiçi üretici fiyat endeksi) artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den
ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması hali.
4 Münhasıran sürekli olarak işlenmiş; altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler.
Aralık 2023 3