Page 10 - 2021-01-AK-MFK

Avrupa’daki talebin durduğunu düşünün. Bu da ihracatımızı
olumsuz yönde etkiledi elbette. Ama Mayıs ve Haziran’dan
itibaren yavaş yavaş küresel tedarik zincirinde yaşanan
tıkanıklıklar sıkıntılar Türkiye’ye olan talebi de arttırmaya
başladı. Türkiye coğrafi konum itibarıyla çoğu pazara yakın bir
ülke. Avrupa Birliği ile zaten gümrük birliğimiz var. Çin’e bağımlı
olan yapı yavaş yavaş kırılmaya başladı. Dolayısıyla buralardan
bize önemli miktarda siparişler gelmeye başladı. Sonuçta 2020
yılının Ekim ayında biz 17,3 milyar dolarlık bir rakama, pandemi
yılında dahi Cumhuriyet tarihinin en iyi yüksek ihracat rakamına
ulaşabildik.

GTS'ye Göre Dış Ticaret Verileri (Milyon Dolar)
Kasım Ocak - Kasım
Dış
Ticaret 2019 2020 Değişim 2019 2020 Değişim
Temassız ticaret uygulamasını Habur sınır kapısında başlattık. (%) (%)
Pandemi öncesi 1800’ler civarında olan günlük çıkış sayısı, ilk İhracat 16.243 16.088 -0,95 165.446 151.704 -8,31
önce 600’lerle başladı daha sonra 1300’leri 1400’leri buldu. İthalat 18.228 21.158 16,07 190.290 197.047 3,55
Bu arada yavaş yavaş bütün sınır kapıları ve limanlar ülkemizde
ve dünyada kapanmaya başladı. Kapıkule’de de buna benzer Dış Ticaret 34.471 37.246 8,05 355.736 348.751 -1,96
bir metot uygulandı. Seyahat yasağı olan ülkelerden gelenleri Hacmi
14 gün karantinaya alıyorduk. Hatta biz kendi şoförlerimizi Dış Ticaret
de bu süreçte 14 gün karantinaya aldık. Yurtdışından gelen Dengesi -1.986 -5.071 155,37 -24.844 -45.343 82,51
şoförlerimiz evinde 14 gün kalması şartıyla ülkeden tekrar İhr./İth.
çıkış yapabiliyordu. Gerçekten çok zor bir dönemdi. Mart, Karşılama 89,1 76,0 86,9 77,0
Nisan, Mayıs bu zorlukların olduğu aylardı ve bu aylarda da Oranı (%)
ihracatımızda çok önemli miktarda bir düşüş yaşandı. Mart’ın
yarısını kurtarmıştık ama Mart ayını 2019 yılının aynı ayına Şimdi hem dünyadan hem de Türkiye’den kısaca bahsedeceğim.
göre yüzde 18,3 düşüşle 13,3 milyar dolarlık ihracatla kapattık. Dünya ekonomisi OECD tahminlerine göre yüzde 4,2;
İhracatımız; Nisan ayında geçen seneye göre yüzde 41,5 IMF’nin tahminlerine göre ise yüzde 4,4 küçülecek bu sene.
düşüşle 8,9 milyar dolar, Mayıs ayıda ise yüzde 41 gerilemeyle Dünya ticaretindeki küçülme ise, Dünya Ticaret Örgütü ilk
9,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Yani aslında aylık ortalama tahminlerinde iyimser senaryoya göre yüzde 12,9; kötümser
15 – 16 milyar dolarlar seviyesinde gerçekleşen ihracatımızda senaryoda ise yüzde 31,9 daralma öngörülüyor. Ama iki ay
oldukça büyük miktarda düşüşler yaşandı. Ama Haziran ayından önce tahminlerini yukarı yönlü revize etti. Dünya ticaretinin
itibaren biz bu düşüşleri telafi etmeyi başardık. İhracat açısından özellikle son dönemde yaşanan olumlu gelişmelerle birlikte
üçüncü çeyrekle ikinci çeyreği karşılaştırdığımız zaman yaklaşık yüzde 9,2 oranında daralacağını, gelecek sene de yüzde 7,2
33,9’luk bir artış var. Biliyorsunuz, bizim Ekim ayındaki oranında büyüyeceği öngörülüyor. Şimdi bunlara baktığımız
ihracatımız 17,3 milyar dolar oldu ve Cumhuriyet tarihinin en zaman Türkiye ekonomisine geldiğimizde 2019 yılını yüzde 0,9
yüksek ihracatını gerçekleştirdik. Geçen ay 16,1 milyar dolarlık ile pozitif bir büyüme hızı ile kapattık. Son çeyrek büyümesi de
ihracat gerçekleştirdik. Bunlar az rakamlar değil. Bütün bunlara yüzde 6,4 seviyesindeydi. 2020 yılının ilk çeyreğinde yüzde
rağmen, neden son açıklanan rakamlarla birlikte ihracat yüzde 4,5 oranında büyüme kaydettik. İkinci çeyrekte tabii bütün
8,3 azalıyor diye sorabilirsiniz. Bunun olmasının nedeni de bu kapanmalar olunca bir anda kapasite kullanım oralarının
Mart-Nisan-Mayıs aylarında gelen düşük rakamlar. 2020 yılında imalat sanayinin genelinde yüzde 61,6’ya; bazı sektörlerde
ihracatımızda yaşanan düşüş esas itibarıyla ihracatımızda Mart- ise yüzde 50’lere kadar gerilediğini gördük. PMI endeksinin
Mayıs döneminde yaşanan 16,3 milyar dolarlık gerilemeden yüzde 50’lerin altına düştüğünü, Ekonomiye Güven Endeksinin
kaynaklanıyor. hızla gerilediğini gördük. Ekonomideki kapanma yüzde 9,9’luk

Sercan Bahadır: Pandemi ile yaşanan kriz ilk etapta tedarik bir küçülmeyi de beraberinde getirdi ikinci çeyrekte. Üçüncü
krizi olarak tahmin ediliyordu ama pandeminin tüm dünyayı çeyrekte ise Türkiye ekonomisi 6,7 büyüdü ve OECD ülkeleri
etkilemesi ile bir anda talep krizine dönüştü. Tüm dünyada içerisinde en yüksek büyüme hızına erişen ülkelerden biri
ekonomilerin yüzde 10 daraldığı durumda; hele bizim önemli haline geldi. Bunlar olumlu gelişmeler. Bütün bunlar bize neyi
bir ihracat pazarımız Avrupa Birliği ve orada da yüzde 10’a gösterdi? Bir kere dinamik bir yapımız var. Zor bir dönemden
yakın bir daralma var. Aslında pandemiyle alakalı bu krizi geçmemize rağmen bu sene için ihracat hedefi 165,9 milyar
dikkate alırsak aslında ihracatta yatay bir hareket de oldu dolarken bugünkü rakamlara baktığımızda seneyi bu hedefin
desek yanlış olmayacaktır. üzerinde bir ihracatla bitireceğimizi görüyoruz. Şu anki gidişat,
166 milyar doların üzerinde bir rakama çıkacağımızı gösteriyor.
Rıza Tuna Turagay: Çok doğru bir yorum. Bir kere bizim
esnek bir üretim yapımız var. İkincisi ilk başlarda siparişler iptal Burada şunu sorabilirsiniz: İthalat neden Ocak-Kasım
edilmeye başlamıştı. Çünkü talep yönünde bir daralma vardı. döneminde yüzde 3,55 arttı? İthalata girdiğimiz zaman orada
Otomotiv ve yan sanayi ihracatı en önemli ihracat kollarından farklı bir durum var. İthalat içerisinde altın ithalatı bu sene çok
biri. 30-31 milyar dolarlık ihracat yapıyoruz. Bir anda bütün hızlı artan ithalatın başında geliyor. Altın ithalatımız Ocak-Kasım

10 Ocak 2021