Page 3 - EY_VG_Mart_2023_v3

safi kurum kazancının belirlenmesinde dikkate alınmasını katkı verecek? Bu düzenleme sonrasında ne kadar doğrudan
düzenleyen bir hüküm olmamasına dayandırarak, bu giderleri yabancı yatırımcı Türkiye’ye gelecek? OECD’nin %15 küresel
kazancın tespitinde dikkate alınamayacağını açıklamıştır. asgari kurumlar vergisi uygulaması sonrasında Türkiye’nin
Vergi yargısının yaklaşımı da farklı değildir. Yargıya taşınan almadığı vergi hangi ülkeye bırakılacak?
bir uyuşmazlıkta mahkeme, “söz konusu vergisiz birleşmenin
asıl amacının, birleşilen şirketin kurumlar vergisi matrahını Bu yazı Ekonomist dergisinin 5 Şubat 2023 tarihli 2023/03.
düşürmeye yönelik işlem olarak dikkate alınmış olması sayısında yayınlanmıştır.
gerekçesine” ile idare lehine karar vermiştir.
Dolayısıyla bu tür birleşmeler yapılsa bile birleşme (devir)
sonrasında faaliyetine devam eden kurum, iştirak hissesi
edinimine ilişkin finansman giderleri kurum kazancının
tespitinde gider olarak dikkate alınmamakta veya ihtirazi kayıtla
beyanname verilerek; konu yargı mercilerine taşınmaktadır.

İştirak edilen şirkete kredi indirme (“debt push
down”)

Öncelikle “iştirak edilen şirkete kredi indirme” (“debt push
down”) işleminin ne olduğuna bakalım. “İştirak edilen şirkete
kredi indirme” özünde, özsermaye yerine krediyle satın alınan
bir şirkete iştirak ederek, iştiraki satın almada kullanılan kredinin
kazanç elde eden iştirak nezdine birleşme (devir) suretiyle
indirilmesidir. Üst şirket, bir ülkenin ihaleye katılmada şirket
kurma zorunluluğu gibi nedenlerle kurulabilmekte ve kredi önce
bu şirkete (Özel amaçlı şirket, “SPV”) sağlanmaktadır. Ancak
bu kredinin geri ödenmesi, satın alınan faal şirketin üst şirkete
kâr payı aktarmasına bağlıdır ve iştirakteki kurumlar vergisi ne
kadar az olursa yatırımın getirisi / geri dönüş süresi o kadar
yüksek olur. İşte bu nedenle, SPV iştirak edilen şirkete devredilir
ve kredi faizi bu şirkette gider yazılır.

OECD’nin “Matrah Aşındırma ve Kâr Kaydırma” Projesindeki
“faiz sınırlama kuralı” (BEPS 4) işte bu şekilde aşırı
borçlandırma yoluyla kaynak ülke vergi tabanının agresif vergi
planlamaları ile aşındırılmasına karşı geliştirilen bir önlemdir.
Vergi idareleri, kaynak ülke olarak bir çok uluslu şirketin vergi
tabanını aşındırmaması için bu tür kredi aktarımlarına karşı
önlem olarak iç mevzuatlarına “genel / özel vergiden kaçınma
kuralları” ile “faiz sınırlamaları” eklemektedir. İç mevzuatta bu
tür faiz sınırlamalarının olmaması, yatırımcıları kaynak ülkelere
aşırı borç / kredi aktarması riskini artırmaktadır. Ülkemizde de
“finansman gider kısıtlaması” aynı işlevle KVK’da yer alır.

Yeni düzenlemenin olası etkileri

Teklif ile “iştirak edilen şirkete kredi indirme” (“debt push
down”) işlemi, kanunun TBMM’de onayı ile 1 Ocak 2023’ten
sonra elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere
yayımı tarihinde yürürlüğe girecek. Diğer taraftan, kanun
teklifindeki yer alan geçici 1’inci madde ile geçmiş dönemlerde
gerçekleştirilen “şirket birleşme ve devirlerinin desteklenmesi
amacıyla iştirak hissesi alımı nedeniyle yüklenilen finansman
giderlerinin devir sonrası da indirimine imkân” verilmesi
düzenlemesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından teklif
metninden çıkarıldı.

Akla gelen bir başka soru “iştirak edilen şirkete kredi indirme” Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
(“debt push down”) düzenlemesi Türkiye’nin hangi vergi görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
sorununa çözümdür? OECD’nin “Matrah Aşındırma ve Kâr EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
Kaydırma” projesiyle “faiz sınırlama kuralı” ülkelerin yerel “faiz yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
sınırlamaları” arasında yerini almış iken bu tür bir düzenleme yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
hangi “yatırım, üretim ve ihracat” faaliyetine odaklanmaya nasıl tavsiye ederiz.
Mart 2023 3