Page 5 - VGNisan_2018

Vergide Gündem
Hatice Tuncer

7061 Sayılı Kanun ile götürü gider oranının
düşürülmesinin hukuki güvenlik ilkesi ve
mülkiyet hakkı açısından değerlendirilmesi

Giriş

Vergilendirme konusunda geniş bir takdir yetkisine sahip bulunan devletler aynı
zamanda mülkiyetin kamu yararına kullanılması veya kamu harcamalarının finansmanı
amacıyla bireysel mülkiyette bulunan varlıklar hakkında vergi politikaları kapsamında
çeşitli önlemler alma hakkına da sahiptirler. Bu kapsamda, hem vergilerin konulması,
kaldırılması hem de tahsili için gerekli önlemlerin alınması mümkündür. Bu önlemler
“mükellef”i, insan haklarının öznesi konumuna taşımaktadır. Çünkü vergi mevzuatının
yürürlüğe girmesinden verginin tahsiline kadar geçen süreçler mülkiyet hakkını
etkilemektedir. Mülkiyet hakkı hem devlete vergiler konusunda gerekli tüm önlemleri
1
alma hakkı vermekte hem de bu önlemlere karşı bireyi korumaktadır.
Çalışmada ilk olarak gayrimenkul sermaye iradının tanımı yapılarak, safi iradın tespitinde
dikkate alınacak giderlerin belirlenmesinde kullanılan yöntemlerden biri olan “götürü
gider” yöntemi açıklanmıştır. Daha sonra 7061 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik
anlatılarak, bu durum vergileme ilkelerinin uygulanabilirliği çerçevesinde incelenmiştir.
Çalışmada, Anayasa Mahkemesi’nin ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin,
devletlerin vergi politikası uygulama hakkına ve vergi politikası kapsamında alınan
önlemlerin mülkiyet hakkıyla uyumluluğu konusuna bakış açısı Ford ve Serkov Kararları
çerçevesinde değerlendirilmiştir. Aynı zamanda vergi politikaları kapsamında alınan
bu önlemlerin öngörülebilirlik, belirlilik ve geriye yürümezlik ilkeleri ile de ilgisinin
bulunduğu açıkça görülmüştür.

1. Götürü gider yöntemi

Gayrimenkul sermaye iradı; Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinin birinci
fıkrasında, yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı
sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar olarak ifade
edilmektedir.
Gayrimenkul sermaye iratlarında tahsil esası geçerli olup vergilendirilecek kazanç
“safi irat” olarak tanımlanmıştır. Safi irat; mezkûr Kanun’un 71’inci maddesi hükmü
uyarınca gayrisafi hasılattan, iradın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan
giderler indirilmek suretiyle bulunmaktadır. Gelirin elde edilmesi için yapılan ve
Kanun’un 74’üncü maddesinde sayılan giderlerin yanı sıra konut olarak kiraya verilen
2
gayrimenkuller bakımından Kanun’un 21’inci maddesinde sayılan istisna da beyan
edilecek gayrimenkul sermaye iradı matrahının tespitinde dikkate alınacaktır.

1 Şimşek, Suat (2010). Vergi Politikaları, Mülkiyet Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
Maliye Dergisi, Sayı 159, Temmuz-Aralık, s. 324.
2 Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın
3.900 TL’si (296 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2017 yılı için belirlenen tutar) gelir
vergisinden müstesnadır

Nisan 2018 Nisan 2018 5