Page 6 - EY-VG_Kasim_2022_v4

Yasa teklifinde 31 Aralık 2022 tarihinde sona erecek olan ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam
bu uygulamanın süresinin 31 Aralık 2027 tarihine kadar sermayeye içindeki oranına göre azaltıma konu edilen tutar
uzatılması öngörülüyor. Ayrıca 1 milyon liralık yararlanılabilecek içerisindeki sermaye unsurları tespit edilip ona göre vergileme
maksimum indirim tutarı da 2 milyon 500 bin liraya çıkarılıyor. yapılacak.
Evlerde üretilen elektrikte muafiyet sınırı Kur korumalıdaki istisnanın süresi uzuyor

Sahibi olunan veya kiralanan konutlarda, çatı ve cephelere Kurumlar vergisi mükelleflerinin 2022 yılı sonuna kadar yabancı
kurulan tesislerde üretilen elektrik enerjisi miktarlarında paralarını ve altın hesabı bakiyelerini, Türk lirası mevduat ve
hâlen 25 kW olan esnaf muaflığı sınırının 50 kW’a çıkartılması katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında
öngörülüyor. Bu düzenlemeyle konutlarda yenilenebilir enerji dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri halinde
kaynaklarından elektrik enerjisi üretimine yönelik yatırımların bu kapsamda açılan mevduat ve katılma hesaplarına ilişkin
teşvik edilmesi amaçlanıyor. faiz ve kâr payları ile diğer kazançları kurumlar vergisi istisnası
kapsamına alınmıştı. Yasa teklifinde, yukarıdaki uygulamanın
Sermaye azaltımında vergileme süresinin bir yıl uzatılması öngörülüyor.

Şirketlerde sermaye artışları genellikle ortakların şirkete para Motorlu araç ticareti yapanlardan teminat
koyması (nakit artırım) ile gerçekleştiriliyor. Ancak tek yöntem
bu değil. Bazen şirketler enflasyon düzeltmesi olumlu farkları, Yasa teklifinde, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda tanımlı
yeniden değerleme fonları, gayrimenkul veya iştirak hissesi bulunan “motorlu araç ticareti” yapan mükelleflere teminat
satışından kaynaklanan fonlar veya geçmiş yıl karları gibi iç yükümlülüğü getirme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına
kaynakları da sermayelerine ilave edebiliyorlar. yetki verildiğini görüyoruz. Bu mükelleflerden 30 milyon liraya
kadar teminat alınabilecek. Teklifte ayrıca bu yükümlüğe
Kuruluşta nakit olarak konan sermaye veya daha sonra ortaklar uyulmaması durumunda uygulanacak olan özel usulsüzlük
tarafından nakden karşılanan sermaye paylarının sermaye cezalarına ilişkin düzenleme de yer alıyor.
azaltımı ile ortağa iadesinde herhangi bir problem bulunmuyor.
Yani bu tutarlar için şirkette bir vergileme yapılmadığı gibi Motorlu araç ticareti yapanlar; kayıt ve tescile tâbi olan motorlu
ortaklar tarafından da beyan edilmesi söz konusu olmuyor. taşıtları imal, inşa veya ithal edenler ile fabrika, ana bayi, bölge
bayii, bayi, yetkili satıcı ve acenteler ile Maliye Bakanlığınca bu
Ancak sermaye tutarının içerisinde nakit dışında ilave edilmiş nitelikte oldukları tespit edilenler şeklinde tanımlanıyor.
yukarıda örneklerine yer verdiğimiz iç kaynakların bulunması
durumunda, azaltımın hangi kaynaktan yapıldığı konusu önem Teminat verecek olan mükelleflere ilişkin kriterler, teminatın
kazanıyor. Bu konuda yasal bir düzenleme olmamakla birlikte türü, tutarı, verilme zamanı ile uygulamaya ilişkin usul ve
İdare vermiş olduğu yazılı görüşlerle konuya bakışını ortaya esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek.
koymuş durumda. Dolayısıyla bu yasadan sonra Bakanlığın yayımlayacağı tebliğin
beklenmesi gerekiyor.
İdare, sermaye azaltımında azaltılan tutarın öncelikle,
işletmeden çekilmesi durumunda kurumlar vergisi ve kâr Transit ticarete ilişkin indirim
dağıtımına bağlı stopaja tabi tutulması gereken tutarlardan
olduğunu kabul ediyor. Örneğin enflasyon düzeltmesi olumlu Geçtiğimiz Haziran ayında, katılımcı belgesi almış finansal
farkları, gayrimenkul veya iştirak hissesi satışından kaynaklanan kuruluşlar tarafından İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM)
fonlar gibi. gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı kapsamında elde
edilen kazançların yüzde 75’inin kurumlar vergisi matrahından
İkinci olarak geçmiş yıl kârları gibi sadece kâr dağıtımına bağlı indirilebileceğine ilişkin yasal düzenleme yapılmıştı.
stopaja tabi tutulması gereken kalemlerden, son olarak da
vergilendirilmeyecek olan sermaye kalemlerinden azaltım Bu kez katılımcı belgesi alarak İFM Bölgesinde faaliyette
yapıldığını kabul ediyor. bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında
transit ticaretten elde ettikleri kazançların %50’sinin kurumlar
İdarenin yukarıdaki görüşünün aynen yasa teklifinde de yer vergisi matrahından indirilebilmesi öngörülüyor. Bu indirimden
aldığı görülüyor, en azından 5 yıldan önce yapılan sermaye yararlanabilmek için söz konusu kazançların kurumlar vergisi
azaltımları için. Yani kurumların öz sermaye kalemlerini beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye
sermayeye ekledikleri tarihten itibaren beş tam yıllık süre transfer edilmiş olması gerekiyor.
tamamlanmadan sermaye azaltımı yapmaları durumunda,
azaltımın yukarıdaki sıra dahilinde yapıldığı kabul edilerek Katılım bankalarının özel işlemleri hariç, finansal kuruluşların
vergilendirme de ona göre yapılacak. kendi mevzuatları çerçevesinde yurt dışından satın aldıkları
malları Türkiye’ye getirmeksizin yurt dışında satmaları (transit
Yasa teklifindeki yenilik, sermaye azaltımının 5 yıllık süre ticaret yapmaları) mümkün olmadığından, bu indirimin İFM
geçtikten sonra yapılması durumunda ortaya çıkıyor. Buna Kanunu kapsamında finansal olmayan kurumlara da katılımcı
göre sermayeye eklenen kalemlerin 5 yıllık süre geçtikten belgesi verilmesi durumunda uygulanabileceğini düşünüyoruz.
sonra azaltıma konu edilmesi durumunda, azaltımın öncelikle
vergiye tabi sermaye unsurlarından yapıldığı varsayımı yerine Bu yazı Ekonomist dergisinin 30 Ekim 2022 tarihli 2022/22.
“oranlama yöntemi”ne geçilmiş oluyor. Buna göre nakdi veya sayısında yayınlanmıştır.

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı EY ve/veya
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı
nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.
6 Kasım 2022 Kasım 2022