Page 6 - VGOcak_2018
P. 6
Vergide Gündem
Tamer Türkyılmaz
Kripto para kaynaklı kazançlarda vergileme
Giriş
Kripto para konusu, özellikle genç nesil içerisinde bugünlerde en çok konuşulan
konulardan biri. Ekonomistler, yatırım danışmanları ise hızla inip çıkan değerleri
spekülatif bulduklarından konuya temkinli yaklaşıyorlar. “Saadet zinciri” diyen,
“lale çılgınlığı” olarak nitelendiren, kısa vadede iyi kazanç getiren bir yatırım aracı
olarak gören var. Diyanet’in fetvasına göre ise kripto para kullanımı caiz değil. Kripto
paranın, her yönüyle tartışmalı bir konu haline geldiği söylenebilir. Yakın zamanda
bir danışmanlık şirketinin müşterisinden ödemeyi Bitcoin olarak aldığını belirtmesi,
Japonya’da bir şirketin talep eden çalışanlarının ücretlerinin bir kısmını Bitcoin olarak
ödeyeceklerini duyurması, ABD’de Bitcoin’in vadeli işlemlere konu olmaya başlaması
gibi konuları göz önünde bulundurursak kripto paralar adından daha çok söz ettireceğe
benziyor.
Aralık ayı içerisinde haber bültenlerine düşen bir haberle Merkez Bankası, Sermaye
Piyasası Kurulu ve Maliye Bakanlığı’nın Bitcoin’e artık bir isim koymak yönünde ortak
hareket edeceklerinden haberdar olduk. Tabii Bitcoin, 15 bin Dolar’ın üzerindeki
değeriyle (muhtemelen yazı yayınlandığında burada yazan rakamla mevcut değer
arasında ciddi bir fark görülecektir) en çok göze batan kripto para birimi olmakla
birlikte tek değil ve otoritelerin yapacakları yorum tüm diğer kripto para birimlerini de
etkileyecek.
Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu ile birlikte hareket edilerek
bu kripto paraların emtia olarak mı, para birimi olarak mı yoksa menkul kıymet olarak
mı nitelendirilmesi gerektiğine ilişkin belirleme yapmak niyetinde. Gelir İdaresi Başkanı
Adnan Ertürk, ağırlık kazanan görüşün kripto paraların emtia olarak nitelendirilmesi
gerekeceği yönünde olduğunu belirtti. BDDK da 2013 yılında yaptığı basın
açıklamasında 6493 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme
Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun” uyarınca Bitcoin’in elektronik
para olarak nitelendirilemeyeceği ve bu kanun çerçevesinde gözetim ve denetiminin
mümkün olmadığını belirtmişti.
Kripto paraya konulacak ismin bir takım vergisel sonuçları da beraberinde getireceği,
madencileri (miner), alım satım işiyle uğraşanları ve yatırım yapanları etkileyeceğini
vurgulamak gerekiyor.
Kripto para ve madenciliği ne anlama geliyor?
Kripto parayı anlayabilmek için önce “blockchain” olarak adlandırılan blok zinciri
teknolojisinden biraz bahsetmek gerekiyor. Blok zinciri teknolojisi, en basit anlamıyla
dijital verilerin ağ kullanıcıları arasında paylaşılmasını olanaklı kılan, geçmiş
teknolojilerden farklı olarak kullanıcı şifresinin yanında matematiksel bir problemin
cevaplanması ve diğer kullanıcıların da ulaşılan cevap üzerinde mutabakat sağlamasıyla
eklemlenen blok üzerinden veri paylaşılmasına olanak veren bir sistem. Bu yönüyle
aslında kullanımı yalnızca kripto paralarla sınırlı değil ve farklı şekillerde kullanımı
giderek yaygınlaşıyor. Örnek verecek olursak EY, blok zinciri teknolojisini kullanarak
siber güvenlik, sigortacılık, finansal hizmetler alanlarında pek çok projeye imza
attı. Gelecekte bu teknolojinin varlığını, günlük hayatımızda da hisseder bir konuma
geleceğimiz öngörülüyor.
6 Ocak 2018