Page 6 - VGSubat_2019
P. 6
tartışmasının da bir miktar dışında kalıyor. Zira artık mesleki kurum veya tam mükellef kurum olmasına göre değişen
bir faaliyetten ziyade taraflar arasında yapılan ticari tanıtım vergi kesintisi oranları belirlenmiştir. İlgili oranlar, gerçek kişi
anlaşmaları devreye giriyor. ve dar mükellef kurumlara yapılan ödemeler için %15 iken,
tam mükellef kurumlara yapılan ödemeler için ise %0 olarak
Uygulamada genelde, markaların ürünlerinin, tanıtımlarının belirlenmiştir.
yapılması için fenomenlere gönderildiği, çekim, düzenleme vb.
işlemlerin de fenomenlerce üstlenildiği ve sonunda tarzlarına Dolayısıyla, fenomenlere sosyal medya hesapları vasıtasıyla
uygun düşecek şekilde oluşturulan görsellerin kendilerince yaptıkları reklam işleri için ödenecek olan tutarlardan kişinin
sosyal medya hesaplarında paylaşılması şeklinde karşımıza mükellefiyeti bulunup bulunmamasına, kazancın ticari nitelikte
çıkmaktadır. Bu anlamda gelir unsuru yönünden bakıldığında veya arızi nitelikte olup olmadığına bakılmaksızın %15 gelir
ilgili kazancın serbest meslek faaliyeti sonucu değil, fakat vergisi kesintisi yapılacağı anlaşılmaktadır. Ancak, bu tür
ticari bir faaliyetin sonucunda elde edilmiş bir kazanç olarak faaliyetleri tam mükellef kurumlar nezdinde yürütenler içinse bu
nitelendirilmesi gerekeceği düşünülmektedir. Ancak, burada kesinti oranı %0 olacaktır.
yine süreklilik bulunması önem arz ediyor. Arızi nitelikte olduğu
durumlarda diğer kazanç ve irat kapsamında değerlendirilecek Söz konusu %15’lik kesintinin, fenomenin kazancından mı
olup yukarıda bahsedilen arızi kazanç hükümlerine göre ayrılacağı, yoksa bu yüke şirketlerin mi katlanacağı konusu
vergilendirilmesi gerekecektir. taraflar arasında tartışılmaktadır. Bu durumda, eğer taraflar
vergi yükünün fenomen üzerinde kalması gerektiği konusunda
Nitekim Gelir İdaresi Başkanlığı da Mart 2016’da verdiği bir uzlaşırsa örneğin 10.000 TL’lik tutar üzerinden 8.500 TL’yi
özelgede şu şekilde görüş beyan etmiştir: fenomene ödeyecek, ancak vergiye firmaların katlanacak olması
halinde ise 10.000 TL/(1 - 0,15) şeklinde bir brütleştirmeyle
“Buna göre, sahip oldukları sosyal medya hesaplarına ait brüt tutar tespit edilecek (11.765 TL) ve brüt tutar ile net tutar
sayfalarda ticari bir organizasyon içerisinde, devamlı olarak arasındaki fark (bu örnek için 1.765 TL) da vergi dairesine
reklam hizmeti veren gerçek kişilerin ticari kazanç açısından ödenecektir.
gelir vergisi mükellefi olmaları gerekmektedir.”
Getirilen bu kesinti yükümlülüğünün nihai bir vergilendirme
Ancak öte yandan, sosyal medyada propaganda vb. hususlar olmadığını ve dolayısıyla diğer vergi yükümlülüklerini ortadan
için kurulan ekipler vasıtasıyla da faaliyet gösterildiği kaldırmayacağını belirtmekte yarar var.
bilinmektedir. Bahsi geçen kişilerin ilgili kurumlarla işçi
işveren ilişkisi içerisinde çalıştıkları, kurumlardan gelen emir 3. Oyun platformları üzerinden elde edilen gelirler
ve talimatlara göre faaliyet yürüttükleri ve bu hizmetleri
karşılığında gelir elde ettikleri anlaşılmaktadır. Bu itibarla ilgili Sosyal medya fenomenlerinin yukarıdaki faaliyetlerine ek olarak
kişilerin, elde ettiği gelirin ücret olarak nitelendirilmesi ve bu son dönemin gözde işlerinden biri de oyun platformlarında
esasta vergilenmesi gerekecektir. Bilindiği gibi, yıl içerisinde oyun oynamak, oynarken de kazanç sağlamak. Hatta öyle ki,
tek işverenden elde edilen ve Gelir Vergisi Kanunu 94. madde yakın zamanda bu platformlardan birinin eski bir futbolcu ile
uyarınca vergi tevkifatına konu edilen ücretler için beyanname işbirliği yaptığı ve kendisinin düzenli aralıklarla platformda oyun
verilmemekte, yapılan vergi tevkifatı nihai vergilendirme oynamasının sağlandığı gündemde yer almıştı.
olmaktadır. Ancak, ilgili işverenin anılan madde uyarınca tevkifat
yapma yükümlülüğü bulunmayan bir işveren olması durumunda Esasında yapılan iş oyun oynamakla sınırlı değil. Kişiler
ise gelirin, yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekecektir. oyun oynarken aynı anda diğer kullanıcılarla sohbet ederek
platformda vakit geçirmelerini temin ediyorlar. Kazanç ise
2.2. Katma değer vergisi yönünden kişilerin platformda geçirdikleri sürelerde yaptıkları harcamalar
(örneğin oyun performansını sergileyen kişiye bahşiş verebiliyor,
Yazımızın 1.3. bölümde detaylı olarak izah edildiği gibi, ilgili ona hediye alabiliyorlar) üzerinden platformun kişiye pay
kazancın ticari kazanç olarak nitelendirilmesi halinde, anılan vermesi şeklinde elde ediliyor. Dolayısıyla aslında platform,
hizmetleri ifa eden kişilerin, bu hizmet bedelleri üzerinden oyunculara oyun performansını sergilemeleri için imkân
katma değer vergisi hesaplamaları da gerekecektir. sağlarken, platforma kazandırdıkları gelirden de kendilerine pay
veriyor.
Ancak, hizmetin arızi nitelikte olması veya verilen hizmetlerin
işçi – işveren ilişkisi dâhilinde verilmesi halinde ise katma değer 3.1. Platform açısından gelir unsuru
vergisi yönünden bir yükümlülük bulunmayacaktır.
Platformun elde ettiği gelirin ticari kazanç kapsamında
2.3. 476 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı yönünden değerlendirilmesi gerekeceği aslında açık. Çünkü ilgili
platformlar ciddi bir donanım ve yazılım maliyetine katlanan,
Geçtiğimiz günlerde, reklamcılık faaliyeti yürütmekte olan büyük bir organizasyon şeklinde örgütlenmiş durumdalar.
fenomenlerin faaliyetlerine etkisi olacak bir Karar (476 Hâlihazırda zaten genellikle sermaye şirketi olarak tescil
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı) Resmi Gazete’de yayımlandı ve edilmiş durumdalar. Ancak, tabii internet üzerinden yapılan
01.01.2019 itibarıyla yürürlüğe girdi. bir aktivite olduğu için yurt dışında yerleşik kurumlara ait
platformlarda da oyun oynamak mümkün olabilecektir.
İlgili Karar’da internet ortamında verilen reklam hizmetlerine Türkiye’de yerleşik kurumlara ait platformların kurumlar
ilişkin olarak, bu hizmeti verenlere veya internet ortamında vergisi mükellefi bulundukları ve ticari kazanç hükümlerine
internet ortamında reklam hizmeti verilmesine aracılık edenlere göre vergilendirildikleri düşünüldüğünde onlar açısından bir
yapılan ödemeler üzerinden kişinin gerçek kişi, dar mükellef vergileme sorunu olmadığını söyleyebiliriz.
6 Şubat 2019