Page 8 - EY-VG_Temmuz_2019_v2

Vergi idaresi ise damga vergisinin beyana tabi bir vergi olduğu nezdinde açılan bir davada, bahse konu şartın ihlal edilmediğini
ve beyannamelerden kaynaklanan maktu damga vergisinin de tespit ederek, mükellefin vergi indiriminden yararlandırılmaması
beyanname üzerine tahakkuk ettiği savlarıyla uygulamaya yön sonucunu doğuran dava konusu işlemin telafisi güç zararlar
vermektedir. 12 Bu bağlamda vergi idaresince, beyannamelerden doğurabileceği gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar
kaynaklanan maktu damga vergisini ödemeyen mükelleflerin, verilmiştir. 14
indirimin hesaplanacağı yıl ve son iki yılda verilen beyannameler
üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması şartını Son olarak değinilmesi gerekir ki, vergi idaresinin konuya
sağlamadıkları gerekçesiyle vergi indiriminden yararlanılmasına yaklaşımının, vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi
engel olunmaktadır. uygulamasının gerekçesi ve amacı ile bağdaşmadığıdır. Halbuki,
VUK’un 3. maddesinde açıkça ifade olunduğu üzere, vergi
Halbuki vergi idaresinin yaklaşımı bahse konu şartın vergi kanunları lafzı ve ruhu ile hüküm ifade edecek; lafzın yeterince
türleri yönünden kapsamını yasada öngörülenin ötesine açık olmadığı hallerde, hükmün düzenlenmesindeki amaç,
genişletmektedir. Yukarıda tespit edildiği üzere, indirimin hükümlerin kanun yapısındaki yeri ve diğer maddelerle olan
hesaplanacağı yıl ve önceki iki yıla ilişkin tahakkuk eden bağlantısı dikkate alınarak yorum yapılacaktır. 6824 sayılı
vergilerin zamanında ödenmiş olmasına yönelik şartın vergiler Kanun’un genel gerekçesinde, vergi indirimi düzenlemesinin
yönünden kapsamı, beyana dayalı tarh usulünün geçerli olduğu vergiye gönüllü uyumun artırılması amacıyla teklif edildiği
vergilerdir. Her ne kadar damga vergisi uygulamasında beyana açıklanmaktadır. O halde, vergiye uyumlu mükelleflere vergi
dayalı tarh usulü kabul edilmekteyse de beyannamelerden indirimi uygulamasında vergiye gönüllü uyumun arttırılması
kaynaklanan damga vergileri herhangi bir beyan üzerine tarh ve amacının vergi idaresince gözetilmesi gerekmektedir. Ne var ki,
tahakkuk etmemektedir. Bir başka ifadeyle bahse konu damga cüz’i bir tutara denk gelen ve mükelleflerce ihmal edilen anılan
vergileri beyana tabi vergi niteliğinde değildir. Kaldı ki süreç damga vergisinin süresinde ödenmemesi yahut geç ödenmesine
bakımından değerlendirildiğinde, bahse konu damga vergisi ilgili karşın vergiye çok büyük oranda uyum sağlamış mükelleflerin
beyannamenin konusuna da girmemektedir. Somut bir örnekle vergi indiriminde yararlandırılmasının düzenlenmenin amacına
açıklamak gerekirse, kurumlar vergisi beyannamesi veren bir uyacağı değerlendirilmektedir.
mükellefin, beyan ettiği matrah kurumlar vergisi matrahıdır.
Dolayısıyla, tahakkuk fişinde bu beyannameden kaynaklanan Nitekim, yukarıda yer verilen mahkeme kararlarında da aynı
damga vergisine de yer verilmesi, bahse konu damga vergisinin yönde gerekçelere yer verilmektedir. Aydın Vergi Mahkemesi
ilgili beyanname ile bildirilmiş ve bu beyanname üzerine anılan kararında;
tahakkuk etmiş bir vergiymiş gibi değerlendirilmesine dayanak
teşkil etmez. “Olayda, davacı tarafından ihtirazi kayıtla verilen 2017 yılına
ait kurumlar vergisi tutarı üzerinden hesaplanacak %5 oranında
Öte yandan, güncellik arz eden konuya ilişkin ihtilaflarda indirim hakkından yararlandırılmamasının sebebi, 2016/12
yargının yaklaşımının net şekilde tespit edilmesi pek mümkün ve 2017/8 dönemlerine ilişkin düzeltme amacıyla verilen KDV
değildir. Ulaşılabilen sınırlı sayıda karardan hareketle, en beyannameleri üzerine tahakkuk eden toplamda 67,80 TL
azından vergi mahkemelerinin eğiliminin vergi idaresinin damga vergisinin süresinden sonra ödenmesi ve söz konusu
yaklaşımına yukarıda yöneltilen eleştirilerle aynı doğrultuda indirimden faydalanabilmek için getirilen şartın ihlal edildiğinin
olduğu söylenebilir. ileri sürüldüğü görülmekte olup, kanunların lafzı ve amacıyla
hüküm ifade ettiği, söz konusu yasa metninin amacının
KDV beyannamesinden kaynaklanan damga vergisini ise vergisel yükümlülüklerini düzenli olarak yerine getiren
süresinde ödemeyen mükellefin vergiye uyum indiriminden mükelleflerin ödüllendirilmesi ve vergisel yükümlülüklerini
yararlandırılmamasına karşı başvurduğu dava yolunda, Aydın düzenli olarak yerine getirilmesinin teşviki amacına yönelik
Vergi Mahkemesi’nce verilen kararda; olduğu, davacının ihtirazi kayıtla beyan ettiği … TL kurumlar
vergisi üzerinden hesaplanacak %5 indirim hakkından
“… beyanname verilmesinden kaynaklı olarak alınan damga yararlandırılmamasının salt belirtilen 67,80 TL damga
vergilerinin vadesinde ödenmemiş olmasının, beyanname vergisi tutarının süresinden sonra ödenmiş olması sebebine
ile beyan edilen vergi borcunun ödenmemesi sonucu dayandırılmasının, yasanın konuluş amacına aykırı olacağı,…”
doğurmayacağı…”
gerekçesine yer vermiştir 15 . Benzer şekilde, Ankara 4. Vergi
gerekçesine dayanılarak, indirimin hesaplanacağı yıl ve son iki Mahkemesi’nin yürütmenin durdurulması yönündeki kararında
yılda verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin da vergi idaresi uygulamasının yasanın amacına aykırılık teşkil
ödenmiş olması şartının ihlal edilmediğine hükmedilmiştir. 13 edeceği gerekçesine dayandığı görülmektedir 16 .
Yine aynı konuda ilişkin olarak Ankara 4. Vergi Mahkemesi

12 Vergi idaresinin söz konusu yaklaşımıyla karşılaşmış bir başka uygulamacı için, bkz. ÇIRAK, Mesut; “Vergiye Uyumlu Mükelleflere
Getirilen %5 Vergi İndiriminde Yaşanan Farklı Uygulama”, Yaklaşım Dergisi, S.311, Kasım 2018, s. 112 vd.
13 Aydın Vergi Mahkemesi’nin 2018 yılında vermiş olduğu bir karar.
14 Ankara 4. Vergi Mahkemesi’nin 2019 yılında vermiş olduğu bir karar.
15 Aydın Vergi Mahkemesi’nin 2018 yılında vermiş olduğu bir karar.
16 Ankara 4. Vergi Mahkemesi’nin 2019 yılında vermiş olduğu bir karar.

8