Page 3 - EY-VG_Ocak_2020_v3

3. Mevcut durumda vergileme nasıl yapılıyor? İkincisi ise bir takvim yılında birden fazla işverenden ücret geliri
elde eden çalışanların durumudur. Yakın zamanda bu konu,
Yeni uygulamayı anlayabilmek adına kısaca mevcut vergi dairelerinin geçmiş yıllara ilişkin olarak bu durumdaki
uygulamadan da bahsetmek fayda vardır. Bilindiği üzere çalışanlara gönderdiği yazılarla gündeme gelmişti. Bilindiği
Türkiye’deki işverenler, çalışanlarına yaptıkları ücret üzere bir takvim yılında birden fazla işveren nezdinde çalışması
ödemelerinden gelir vergisi kesintisi yapmakta ve bunları vergi bulunan çalışanların (ayrılıp farklı işyerine geçenler, aynı anda
dairelerine çalışanları adına ödemektedirler. farklı birden fazla işyerinde çalışanlar, çalıştıkları kurumun
grup şirketlerinde yönetim kurulu üyeliği yapanlar vb.) birden
Gelir vergisi tutarı, çalışanların aylık dönemde elde ettikleri sonraki işverenlerden elde ettikleri ücretin, gelir vergisi
ücret gelirleri dikkate alınmak ve belirli indirimler uygulanmak tarifesinin ikinci diliminde yer alan tutarı aşması (2019 için
suretiyle (örneğin sosyal güvenlik primi işçi payı, özel 40.000 TL) durumunda ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile
sağlık sigortası vb.) belirlenen tutar (matrah) üzerinden beyanı gerekebilmektedir. Belirtilen tutarın aşılıp aşılmadığına
hesaplanmakta ve çalışandan kesinti yapılarak vergi dairesine bakılırken brüt ücretin değil, gelir vergisi matrahlarının
ödenmektedir. Burada “ücret” kelimesinden ne anlayacağımız dikkate alınması gerekmektedir. Dolayısıyla, bir takvim yılında
da önemli, esasında ücret yalnızca çalışana ödenen maaşı değil, birden fazla işverenden ücret geliri elde eden çalışanların
bunun yanında sağlanan diğer menfaatleri de içerebilmektedir. söz konusu işverenlerdeki kümülatif gelir vergisi matrahlarını
Uygulamada işverenlerin çalışanlarına farklı menfaatler bu tutarla karşılaştırmaları gerekecektir. Vergi dairelerinin,
sağladıkları görülebilmektedir (örneğin çalışanın kirasının birden fazla işverenden ücret geliri elde eden çalışanları
ödenmesi, hisse senedi planına dahil edilmesi, çalışanın önümüzdeki dönemlerde de takip etmeye devam edecekleri
çocuklarının okul giderlerinin karşılanması vb.). Dolayısıyla düşünülmektedir. Dolayısıyla, bir takvim yılında birden fazla
herhangi bir istisnanın konusuna girmiyorsa çalışana sağlanan işverenden ücret geliri elde etmişseniz beyan durumunuzu
menfaatler de bu bahsi geçen matrahın hesaplanmasında ücret değerlendirmenizde fayda olacaktır.
geliri olarak dikkate alınıyor.
Gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı ve verginin beyanname
Artan oranlı gelir vergisi tarifesi nedeniyle matrah, bütün bir yerine karne ile tarh edildiği farklı bir durum da mevcuttur.
yıllık dönem içerisinde aylık dönemler halinde takip edilmekte Kanunda “diğer ücretli” olarak geçen çalışanların (örneğin
(kümülatif gelir vergisi matrahı) ve çalışanlar ilgili ayda kümülatif özel hizmetlerde çalışan şoförler, özel inşaat sahiplerinin
vergi matrahlarına göre bulundukları gelir vergisi dilimine isabet ücretle çalıştırdığı işçiler vb.) durumu bu kapsamda
eden orana göre vergilendirilmektedirler. 2019’da ücretler için değerlendirilmektedir. Değişikliğin diğer ücretlilerin
uygulanan yıllık gelir vergisi tarifesi şöyledir: vergilendirilmesi açısından bir etkisi olmayacağını söyleyebiliriz.
Gelir dilimleri Vergi oranı 4. Yeni uygulama nasıl olacak?
İlk 18.000 TL %15
4.1 Gelir vergisi tarifesi değişikliği
18.000 TL ile 40.000 TL arası %20
40.000 TL ile 148.000 TL arası %27 Yeni uygulamada ilk olarak değinmemiz gereken konu gelir
148.000 TL'den fazlası %35 vergisi tarifesindeki değişikliktir. Yukarıda paylaştığımız tarifede
“148.000 TL’den fazlası” olarak tanımlanan son dilim bölünerek
Yani 2019 yılı içerisinde işverenler, yukarıdaki tarifeyi kullanarak farklı bir dilim daha oluşturuldu. 2019 için tarife bu şekilde
ve çalışanın aylık gelir vergisi matrahlarını uç uca eklemek güncellenmiş oldu:
suretiyle ilgili aylarda hangi dilimde bulunduklarını tespit
ettiler ve çalışanlar adına gelir vergisini hesaplayarak devlete Gelir dilimleri Vergi oranı
ödediler. Bu, çoğu zaman nihai nitelikte bir vergilendirme İlk 18.000 TL %15
olduğundan kişilerin ayrıca yıllık beyanname ile ücret gelirlerini 18.000 TL ile 40.000 TL arası %20
beyan etmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, bunun bazı
istisnaları olduğunu da bilmekte fayda var. 40.000 TL ile 148.000 TL arası %27
148.000 TL ile 500.000 TL arası %35
Bunlardan ilki Türkiye’de çalışanların yurt dışındaki şirketlerden 500.000 TL’den fazlası %40
ücret geliri elde etmeleri hususudur. Yurt dışındaki kurumların Ancak hemen belirtelim ki tarifenin bu yeni hali 2019’da elde
Türkiye’deki çalışanlarına yaptıkları ödemeler üzerinden edilen ücret gelirlerine uygulanmayacak. Dolayısıyla, aslında
Türkiye’deki otoriteye karşı bir vergi kesintisi yükümlülükleri 2020 için açıklanacak tarifeye baz olması açısından bu tarife
bulunmadığından, bu tür çalışanların gelirlerini yıllık gelir güncellendi ve Kanun’da yer verildi diyebiliriz. Zira bilindiği gibi
vergisi beyannamesi ile beyan etmeleri gerekebilmektedir. yıllık gelir vergisi tarifesi bir önceki yılın tarifesinin değerlenmesi
Bazı vakalarda Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan döviz olarak ile tespit edilmektedir (Cumhurbaşkanı’nın yeniden değerleme
yurt dışından ödenen ücretlere ilişkin istisna hükümlerinden oranı dışında bir oranla değerleme yapma yetkisi de mevcuttur).
faydalanılabileceği veya çifte vergilendirmeyi önleme 2020 için ise tarife şöyle olacaktır:
anlaşması hükümlerine göre Türkiye’nin vergileme hakkının
bulunmadığı durumlar ortaya çıkabileceğinden, bu husus Gelir dilimleri Vergi oranı
başka bir çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Ancak genel İlk 22.000 TL %15
olarak Türkiye’de çalışan kimselerin yurt dışındaki kurumlardan
elde ettikleri ücretleri için yıllık beyanname vermeleri 22.000 TL ile 49.000 TL arası %20
gerekebileceğini değerlendirmeleri gerekmektedir. 49.000 TL ile 180.000 TL arası %27
180.000 TL ile 600.000 TL arası %35
600.000 TL’den fazlası %40
Ocak 2020 3