Page 6 - EY-VG_Ocak_2020_v3
P. 6

1.000.000 TL’lik ücret gelirini beyan etmesi, halihazırda   bir web sitesinde yer alan formu doldurmanın ötesinde bir işlem.
          kendisinden yıl boyunca yapılan gelir vergisi kesintilerini ise   Her ne kadar elektronik sistem bazı yönlendirmeler yapıyorsa da
          beyanname üzerinde hesaplanan gelir vergisinden düşmesi   verdiğiniz bilgilerin doğru olduğunu ve mevzuata uygun işlem
          gerekecektir. Ancak böyle bir durumda işverence yapılan   yaptığınızı varsayacaktır. Beyan işlemini gerçekleştirdikten sonra
          kesintiler toplamı, hesaplanan vergiyle eşit olacağından   ise aynı beyannameyi güncellemenin mümkün olmayacağını
          bu çıkarma işlemi sonrası ödenecek vergi 0 TL olarak   belirtmekte fayda var. Verdiğiniz beyanname üzerinde
          belirlenecektir. Söz konusu genel müdür ise ödenecek gelir   hatalı işlem yaptığınızı fark ettiğinizde farklı bir beyanname
          vergisi bulunmadığından yalnızca beyannameye ilişkin damga   hazırlayarak daha önce yaptığınız işlemi düzeltmeniz
          vergisini ödeyecektir. Fakat bu örnekte genel müdür “Nasılsa   gerekecektir. Dolayısıyla daha sonra uğraşmamak adına beyan
          vergi çıkmıyor, beyan etmesem de olur” şeklinde bir yaklaşım   işleminin doğru bir şekilde yapılması önem arz etmektedir.
          sergilemeyecektir, zira beyan işlemi ihtiyari değil, kanuni bir
          zorunluluktur. Beyan edilmemesi durumunda bir vergi kaybı   Yukarıda da değindiğimiz gibi yıllık beyanname verilmesi ek bir
          olmasa bile vergi dairesinin usulsüzlük cezası uygulayabileceği   gelir vergisi ödeneceği anlamına gelmiyor. Duruma göre ek gelir
          bilinmelidir.                                       vergisi ödenebileceği gibi vergi dairesinden iade almak veya
                                                              yalnızca damga vergisi ödemek söz konusu olabilecektir.
          5.2.3 Beyan işlemi
                                                              Basitçe bakarsak beyannamede göreceğimiz ana başlıklar şöyle
          Beyan yükümlülüğü bulunan çalışanların yıllık beyannamelerini   olacaktır:
          takvim yılını takip eden mart ayı içerisinde vermeleri gerekiyor.
          Yani yeni uygulamanın 2020 yılında başlayacağını düşünürsek,   •  Gelirler
          2021 mart ayında uygulamaya ilişkin ilk beyannameler   •  Giderler (-)
          verilecek.
                                                              •  Gelir vergisi matrahı (gelirler – giderler)

          Yıllık beyannameler, kişilerin çalıştıkları şirketin mükellefi olduğu   •  Hesaplanan gelir vergisi
          vergi dairesine değil, kişilerin ikametgâh adreslerine göre yetkili   •  Kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi (-)
          olan vergi dairelerine sunulacaktır. Örneğin çalıştığınız şirket   •  Ödenecek vergi / iade alınacak vergi (hesaplanan gelir vergisi
          Büyük Mükellefler Vergi Dairesi’ne bağlı, ancak ikametgahınız   – kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi)
          Beşiktaş Vergi Dairesi’nin yetki alanında olsun, yıl boyunca
          işvereninizce yapılan gelir vergisi kesintileri Büyük Mükellefler   Yukarıdaki ana başlıklar üzerinden gidersek; hesaplanan gelir
          Vergi Dairesi’ne ödenirken siz yıllık beyannamenizi Beşiktaş   vergisi, kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinden büyükse beyan
          Vergi Dairesi’ne sunacaksınız. Ancak Beşiktaş Vergi Dairesi,   işlemi sonucunda vergi ödeneceğini, durum tam tersiyse ise
          beyan işlemini alırken işvereninizin bağlı olduğu vergi dairesi,   beyan işlemi sonrasında vergi dairesinden iade alınabileceğini
          vergi kimlik numarası gibi bilgileri sizden talep edecek.  söyleyebiliriz. Tutarlar eşit ise ne bir gelir vergisi ödenecek ne
                                                              de iade alınacak bir gelir vergisi söz konusu olacaktır. Ancak bir
          Ücret geliri elde eden çalışanlar için yıllık beyannamelerin   de gelirle ilişkisi olmayan, beyanname verilmesinden kaynaklı
          elektronik ortamda verilmesi zorunluluğu bulunmuyor.   damga vergisi mevcuttur. Damga vergisi tutarı beyannamenin
          Dolayısıyla dileyen çalışanlar yıllık beyannameleri vergi   nasıl sonuçlandığına bakılmaksızın ödenecektir.
          dairelerine, beyan döneminde elden verebilecekken, isteyenler
          ise elektronik olarak sunabileceklerdir. Daha önce vergi   Yukarıdaki üç ihtimalden de kısaca bahsetmekte fayda var. Yıl
          dairesi nezdinde işlem yapmamış, yıllık beyanname vermemiş   boyunca ücret geliri elde etmiş çalışanların, beyana tabi başka
          çalışanların öncelikle vergi dairelerinin sicil servislerine giderek   gelirleri (örneğin kira, birden fazla işverenden ücret, temettü,
          mükellefiyet tesis ettirmeleri gerekecektir. Mükellefiyet tesisi   değer artış kazancı vb.) ve indirebilecekleri giderleri yoksa veya
          işlemi sonrasında elektronik ortamda beyannamelerini sunmak   beyana tabi gelirleri ve bu gelirle eşit tutarda indirilebilecek
          isteyen mükelleflere, vergi dairesince şifre verilebilmektedir.   giderleri varsa hesaplanacak gelir vergisi ve kesinti yoluyla
                                                              ödenen gelir vergisi tutarı birbirine eşit olacağından bu kişilerin
          Öte yandan, vergi dairesine hiç gitmeden de bu işlemi yapmak   yalnızca damga vergisi ödemeleri gerekecektir. Damga vergisi
          son birkaç yıl içerisinde mümkün hale getirildi. Gelir İdaresi   mart ayı sonuna kadar ödenmelidir.
          Başkanlığı’nın “Hazır Beyan” adını verdiği sistemle mükellefiyet
          tesis ettirilmesine ve şifre talep edilmesine gerek kalmaksızın   Ancak beyana tabi gelirleri olup dikkate alabilecekleri giderleri
          elektronik ortamda yıllık beyanname verilebiliyor. Hazır Beyan   bulunmayan (veya gelir tutarına kıyasla daha az gideri olan)
          sistemine erişebilmek için e-devlet şifresi sahibi olmak yeterli,   çalışanların ise hesaplanan gelir vergisi tutarları, kesinti yoluyla
          ancak e-devlet şifreniz yoksa da Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web   ödenen vergiden daha fazla olacağından, ek vergi ödemeleri
          sitesi kanalıyla T.C. kimlik numarası, bir yakının (anne, baba, eş   gerekecektir. Hayatımıza yeni giren düzenlemeyle, ek gelirler
          veya çocuk) T.C kimlik numarası, doğum tarihi ve anne kızlık   üzerindeki vergi oranının artacağını söylemekte fayda var.
          soyadının ilk iki harfi ile sisteme giriş yapabilmek mümkün.   Örneğin 2019 yılında Türkiye’de yerleşik durumdaki tek bir
          Dolayısıyla çalışanlar vergi dairelerine gitmek suretiyle bu   işverenden 1.000.000 TL ücret geliri ve ek olarak 58.823,53
          işlemleri gerçekleştirebilecekleri gibi oturdukları yerden de   TL kira geliri elde etmiş bir kimsenin, 2019 için gelir vergisi
          beyannamelerini verebilecekler. Diğer bir alternatif olarak da   kesintisinin nihai nitelikte olması nedeniyle ücret gelirini beyan
          meslek mensuplarını yetkilendirerek beyan işlemi için onlardan   etmeyeceğini söyleyebiliriz. Ancak kira gelirinin götürü gider
          destek alabilecekler.                               usulünde vergilenmesi durumunda 50.000 TL’lik matrah
                                                              üzerinden 9.800 TL gelir vergisi ödeyeceğini söyleyebiliriz.
          Beyannamenin doğru bir şekilde doldurulmasının önemli   Dolayısıyla bu örnekte kira geliri üzerindeki vergi oranı yaklaşık
          olduğunu belirtmekte fayda var. Zira beyanname verme işlemi   %20 oluyor.

     6                                                  Ocak 2020
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11