Page 6 - EY-VG_Ocak_2020_v3
P. 6
1.000.000 TL’lik ücret gelirini beyan etmesi, halihazırda bir web sitesinde yer alan formu doldurmanın ötesinde bir işlem.
kendisinden yıl boyunca yapılan gelir vergisi kesintilerini ise Her ne kadar elektronik sistem bazı yönlendirmeler yapıyorsa da
beyanname üzerinde hesaplanan gelir vergisinden düşmesi verdiğiniz bilgilerin doğru olduğunu ve mevzuata uygun işlem
gerekecektir. Ancak böyle bir durumda işverence yapılan yaptığınızı varsayacaktır. Beyan işlemini gerçekleştirdikten sonra
kesintiler toplamı, hesaplanan vergiyle eşit olacağından ise aynı beyannameyi güncellemenin mümkün olmayacağını
bu çıkarma işlemi sonrası ödenecek vergi 0 TL olarak belirtmekte fayda var. Verdiğiniz beyanname üzerinde
belirlenecektir. Söz konusu genel müdür ise ödenecek gelir hatalı işlem yaptığınızı fark ettiğinizde farklı bir beyanname
vergisi bulunmadığından yalnızca beyannameye ilişkin damga hazırlayarak daha önce yaptığınız işlemi düzeltmeniz
vergisini ödeyecektir. Fakat bu örnekte genel müdür “Nasılsa gerekecektir. Dolayısıyla daha sonra uğraşmamak adına beyan
vergi çıkmıyor, beyan etmesem de olur” şeklinde bir yaklaşım işleminin doğru bir şekilde yapılması önem arz etmektedir.
sergilemeyecektir, zira beyan işlemi ihtiyari değil, kanuni bir
zorunluluktur. Beyan edilmemesi durumunda bir vergi kaybı Yukarıda da değindiğimiz gibi yıllık beyanname verilmesi ek bir
olmasa bile vergi dairesinin usulsüzlük cezası uygulayabileceği gelir vergisi ödeneceği anlamına gelmiyor. Duruma göre ek gelir
bilinmelidir. vergisi ödenebileceği gibi vergi dairesinden iade almak veya
yalnızca damga vergisi ödemek söz konusu olabilecektir.
5.2.3 Beyan işlemi
Basitçe bakarsak beyannamede göreceğimiz ana başlıklar şöyle
Beyan yükümlülüğü bulunan çalışanların yıllık beyannamelerini olacaktır:
takvim yılını takip eden mart ayı içerisinde vermeleri gerekiyor.
Yani yeni uygulamanın 2020 yılında başlayacağını düşünürsek, • Gelirler
2021 mart ayında uygulamaya ilişkin ilk beyannameler • Giderler (-)
verilecek.
• Gelir vergisi matrahı (gelirler – giderler)
Yıllık beyannameler, kişilerin çalıştıkları şirketin mükellefi olduğu • Hesaplanan gelir vergisi
vergi dairesine değil, kişilerin ikametgâh adreslerine göre yetkili • Kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi (-)
olan vergi dairelerine sunulacaktır. Örneğin çalıştığınız şirket • Ödenecek vergi / iade alınacak vergi (hesaplanan gelir vergisi
Büyük Mükellefler Vergi Dairesi’ne bağlı, ancak ikametgahınız – kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi)
Beşiktaş Vergi Dairesi’nin yetki alanında olsun, yıl boyunca
işvereninizce yapılan gelir vergisi kesintileri Büyük Mükellefler Yukarıdaki ana başlıklar üzerinden gidersek; hesaplanan gelir
Vergi Dairesi’ne ödenirken siz yıllık beyannamenizi Beşiktaş vergisi, kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinden büyükse beyan
Vergi Dairesi’ne sunacaksınız. Ancak Beşiktaş Vergi Dairesi, işlemi sonucunda vergi ödeneceğini, durum tam tersiyse ise
beyan işlemini alırken işvereninizin bağlı olduğu vergi dairesi, beyan işlemi sonrasında vergi dairesinden iade alınabileceğini
vergi kimlik numarası gibi bilgileri sizden talep edecek. söyleyebiliriz. Tutarlar eşit ise ne bir gelir vergisi ödenecek ne
de iade alınacak bir gelir vergisi söz konusu olacaktır. Ancak bir
Ücret geliri elde eden çalışanlar için yıllık beyannamelerin de gelirle ilişkisi olmayan, beyanname verilmesinden kaynaklı
elektronik ortamda verilmesi zorunluluğu bulunmuyor. damga vergisi mevcuttur. Damga vergisi tutarı beyannamenin
Dolayısıyla dileyen çalışanlar yıllık beyannameleri vergi nasıl sonuçlandığına bakılmaksızın ödenecektir.
dairelerine, beyan döneminde elden verebilecekken, isteyenler
ise elektronik olarak sunabileceklerdir. Daha önce vergi Yukarıdaki üç ihtimalden de kısaca bahsetmekte fayda var. Yıl
dairesi nezdinde işlem yapmamış, yıllık beyanname vermemiş boyunca ücret geliri elde etmiş çalışanların, beyana tabi başka
çalışanların öncelikle vergi dairelerinin sicil servislerine giderek gelirleri (örneğin kira, birden fazla işverenden ücret, temettü,
mükellefiyet tesis ettirmeleri gerekecektir. Mükellefiyet tesisi değer artış kazancı vb.) ve indirebilecekleri giderleri yoksa veya
işlemi sonrasında elektronik ortamda beyannamelerini sunmak beyana tabi gelirleri ve bu gelirle eşit tutarda indirilebilecek
isteyen mükelleflere, vergi dairesince şifre verilebilmektedir. giderleri varsa hesaplanacak gelir vergisi ve kesinti yoluyla
ödenen gelir vergisi tutarı birbirine eşit olacağından bu kişilerin
Öte yandan, vergi dairesine hiç gitmeden de bu işlemi yapmak yalnızca damga vergisi ödemeleri gerekecektir. Damga vergisi
son birkaç yıl içerisinde mümkün hale getirildi. Gelir İdaresi mart ayı sonuna kadar ödenmelidir.
Başkanlığı’nın “Hazır Beyan” adını verdiği sistemle mükellefiyet
tesis ettirilmesine ve şifre talep edilmesine gerek kalmaksızın Ancak beyana tabi gelirleri olup dikkate alabilecekleri giderleri
elektronik ortamda yıllık beyanname verilebiliyor. Hazır Beyan bulunmayan (veya gelir tutarına kıyasla daha az gideri olan)
sistemine erişebilmek için e-devlet şifresi sahibi olmak yeterli, çalışanların ise hesaplanan gelir vergisi tutarları, kesinti yoluyla
ancak e-devlet şifreniz yoksa da Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web ödenen vergiden daha fazla olacağından, ek vergi ödemeleri
sitesi kanalıyla T.C. kimlik numarası, bir yakının (anne, baba, eş gerekecektir. Hayatımıza yeni giren düzenlemeyle, ek gelirler
veya çocuk) T.C kimlik numarası, doğum tarihi ve anne kızlık üzerindeki vergi oranının artacağını söylemekte fayda var.
soyadının ilk iki harfi ile sisteme giriş yapabilmek mümkün. Örneğin 2019 yılında Türkiye’de yerleşik durumdaki tek bir
Dolayısıyla çalışanlar vergi dairelerine gitmek suretiyle bu işverenden 1.000.000 TL ücret geliri ve ek olarak 58.823,53
işlemleri gerçekleştirebilecekleri gibi oturdukları yerden de TL kira geliri elde etmiş bir kimsenin, 2019 için gelir vergisi
beyannamelerini verebilecekler. Diğer bir alternatif olarak da kesintisinin nihai nitelikte olması nedeniyle ücret gelirini beyan
meslek mensuplarını yetkilendirerek beyan işlemi için onlardan etmeyeceğini söyleyebiliriz. Ancak kira gelirinin götürü gider
destek alabilecekler. usulünde vergilenmesi durumunda 50.000 TL’lik matrah
üzerinden 9.800 TL gelir vergisi ödeyeceğini söyleyebiliriz.
Beyannamenin doğru bir şekilde doldurulmasının önemli Dolayısıyla bu örnekte kira geliri üzerindeki vergi oranı yaklaşık
olduğunu belirtmekte fayda var. Zira beyanname verme işlemi %20 oluyor.
6 Ocak 2020