Page 2 - EY-VG_Subat_2022_v3

Vergide Gündem
M. Akif Tunç
Hilal Balaban

OECD, Küresel Asgari Vergiye İlişkin Model
Kurallar (Pillar -2)

20 Aralık 2021'de, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), OECD/G20 Matrah
Aşındırması ve Kâr Aktarımı Projesi (BEPS) kapsamında onaylanan iki adımlı yaklaşımın
ikinci adımına dair “Küresel Asgari Vergiye İlişkin Model Kuralları” yayınladı. Model
Kurallar, bir bütün olarak “Küresel Matrah Aşındırmayı Önleme Kuralları (GloBE
Kuralları)” olarak adlandırılan “Gelirin Dahil Edilmesi Kuralı (Income Inclusion Rule –
IRR)” ve “Düşük Vergilendirmeye Tabi Ödemelere İlişkin Kuralı (Undertaxed Payment
Rule - UTPR)” kapsamaktadır.

Model Kurallarla birlikte, OECD ayrıca kuralların bir özetini (The Pillar Two Model Rules
in a Nutshell), GloBE kurallarının işleyişine genel bir bakışı (Fact Sheets) ve Sıkça Sorulan
Sorular (Frequently Asked Questions) dokümanını yayınlamıştır.

Geçmişten günümüze

Eylül 2013’te OECD ve G20 ülkeleri vergiden kaçınma ve vergi kaçakçılığı ile mücadele
etmek amacıyla güçlerini birleştirerek BEPS sorunlarını ele almak için bir Eylem Planı
geliştirmiştir. İki yıllık bir çalışmanın ardından Kasım 2015’te 15 maddelik Eylem Planı,
BEPS Projesi olarak kapsamlı bir paket şeklinde G20 ülkelerine sunulmuştur.

OECD ve G20 ülkeleri ayrıca BEPS projesi kapsamında uygulanacak adımların daha
tutarlı ve daha kapsamlı hale getirilmesi amacıyla birlikte çalışmaya devam etme
konusunda anlaşmışlardır. Bu iş birliği sonucunda “OECD/G20 Kapsayıcı Çerçeve
(Inclusive Framework)” oluşturulmuştur. 140’tan fazla üyesi olan Kapsayıcı Çerçeve,
BEPS sorunlarını ele almak için standart belirleme çalışmaları gerçekleştirmektedir.
Üyelerine ek olarak, diğer uluslararası kuruluşlar ve bölgesel vergi kurumları, farklı
konularda iş dünyasına ve sivil topluma da danışan Kapsayıcı Çerçevenin çalışmalarına
katılmaktadır.

BEPS projesinin uygulanması uluslararası vergi ortamını çarpıcı biçimde değiştirmekte
ve vergi sistemlerinin daha adil bir hale getirilmesini sağlıyor olsa da öne çıkan
önemli BEPS sorunlarından biri olan ekonominin dijitalleşmesinden kaynaklanan
vergi zorlukları, 2021 yılına kadar çözümsüz kalmıştır. 8 Ekim 2021'de ileriye doğru
atılan büyük bir adımda, küresel GSYİH'nın %95'inden fazlasını temsil eden 135'in
üzerinde Kapsayıcı Çerçeve üyesi, uluslararası vergilendirme kurallarını reforme etmek,
günümüzün dijitalleşmiş ve küreselleşmiş dünya ekonomisinde faaliyet göstermek ve kâr
elde etmek için çalışan çok uluslu şirketlerin nerede olurlarsa olsunlar adil bir vergi payı
ödemelerini sağlamak için iki adımlı bir çözüme katılmıştır.

Dijital ekonomiye yönelik vergilendirme haklarının ve kârın ülkeler arasında tahsisini
yeniden tanımlamayı amaçlayan Birinci Adım (Pillar-1) ve küresel düzeyde asgari
kurumlar vergisi için belirlenmiş birtakım kuralların getirilmesini amaçlayan İkinci Adım
(Pillar-2), ülkeler arasındaki potansiyel BEPS ve vergi oranı rekabeti ile ilgili endişelerle
ilgili planlamaları içermektedir. Bu yeni kuralların 2023 yılına kadar uygulanması
öngörülmektedir.

OECD tarafından konu hakkında bu kapsamlı açıklama ile ülkelere İkinci Adım
kapsamındaki küresel asgari vergi kurallarını kendi yerel vergi mevzuatlarına dahil
etmede kullanmaları için rehberlik sağlamayı amaçlamaktadır.

2 Şubat 2022