Page 4 - EY-VG_Subat_2022_v3

Düşük Vergilendirmeye Tabi Ödemelere İlişkin Kural (UTPR) vergi dağıtım sistemine ilişkin özel kurallar ve denetlenen
Yatırım Kuruluşları için özel kurallar sağladığı durumları ele
Model Kurallarında UTPR'nin uygulanmasına ilişkin mekanikler, almaktadır.
İkinci Adım kapsamındaki önemli değişiklikleri yansıtmaktadır.
Model Kurallar, UTPR uyarınca, bir ÇUİ Grubunun bir ülkede Geçiş kuralları, yeni asgari vergi sistemine geçişte vergi
bulunan grup şirketlerinin, bu grup şirketlerinin ek kazanç elde niteliklerini (mevcut kayıpların yeni sisteme nasıl geçirileceği
etmesine olanak sağlayacak bazı giderlerin reddedilmesiyle de dahil olmak üzere) ele almakta, uluslararası faaliyetlerinin
(veya iç mevzuatta emsal olabilecek başka bir uygulama ilk aşamasında ÇUİ Gruplarını Düşük Vergilendirmeden
yoluyla) hesaplanan ek vergilendirmenin tahsis edileceğini istisna tutmakta ve geçiş yılında dosyalama yükümlülüğünün
öngörmektedir. zamanlaması açısından kısa süreli bir rahatlık sağlamaktadır.

Bir hesap dönemi için Toplam UTPR Ek Vergi Tutarı, bir ÇUİ Son olarak, Model Kurallar, kullanılan bir dizi tanımın yanı
Grubunun her bir Düşük Vergilendirmeye tabi işletmesi için o sıra bir tüzel kişiliğin ve daimî bir iş yerinin konumunun nasıl
hesap döneminde, belirli düzeltmelere tabi olarak hesaplanan belirleneceğine ilişkin belirli kuralları içermektedir.
Ek Verginin toplamına eşittir.
Dünyada ve Türkiye’de olası etkiler
Bir ülkedeki ilgili grup şirketlerine tahsis edilen UTPR Ek Vergi
Tutarı, Toplam UTPR Ek Vergi Tutarı ile o ülke için her yıl Model Kuralları, İkinci Adım planlarında önemli bir güncelleme
belirlenen UTPR Yüzdesi çarpılarak belirlenmektedir. Grubun söz olarak karşımıza çıkmaktadır. Model Kuralların uygulanması,
konusu ülkede uygulayacağı yıllık UTPR Yüzdesi aşağıdaki gibi işletmelerin faaliyet gösterdiği genel uluslararası vergi
hesaplanmaktadır: kurallarında önemli değişikliklere yol açacak ve ek veri
toplanmasını ve şirketlerin iç süreç ve sistemlerinin

İlgili ülkede bulunan Grubun ilgili ülkede bulunan uyarlanmasını gerektirecek yeni dosyalama yükümlülükleri
çalışan sayısı + maddi duran varlıkları getirecektir.
%50 %50
x Şirketlerin, özellikle uygulamaya yönelik belirtilen iddialı
Düşük vergilendirmeye tabi grup x Düşük vergilendirmeye tabi grup zaman çizelgesi göz önüne alındığında, önerilen küresel vergi
şirketlerinin bulunduğu ülkelerdeki şirketlerinin bulunduğu ülkelerdeki değişikliklerinin potansiyel etkisini değerlendirmeleri ve ilgili
toplam çalışan sayısı toplam maddi duran varlıkları ülkelerdeki yeni kuralların uygulanmasına ilişkin faaliyetleri
yurt içi vergi kurallarındaki değişiklikler ve ikili ve çok taraflı
İdari hükümler anlaşmalar yoluyla izlemeleri önemlidir.

Model Kurallar ayrıca bazı idari hükümler içermektedir. Belirlenen küresel asgari oran, bir ülkenin mevcut kurumlar
İlk olarak, vergi idarelerine Model Kuralları kapsamında vergisinden yüksek ise o ülkede bulunan çok uluslu işletmeler
vergi yükümlülüğünü değerlendirmek için gereken bilgileri ek vergi yüküne tabi olacaktır. Bu durum, vergi oranını düşük
sağlayacak standartlaştırılmış bir bilgi beyannamesi (GloBE tutarak yatırım avantajları yaratan ülkeler için zarara sebep
Information Return) dosyalama yükümlülüğü getirmektedir. olarak, Türkiye gibi yatırım potansiyeli yüksek olan ülkeler için
GloBe Kurallarının uygulanmasında vergi idarelerinin uyumlu yeni avantajlar ortaya çıkarabilecektir.
çalışabilmesi ve koordinasyon imkânı sağlanabilmesi için İdari
Rehber kullanılacaktır. Bu bağlamda, OECD, Model Kuralların Türkiye’de bulunan Çok Uluslu işletmeler açısından
koordineli bir şekilde uygulanmasını kolaylaştırmak için değerlendirildiğinde, küresel asgari vergi oranı olarak belirlenen
geliştirilecek uygulama çerçevesi hakkında Şubat 2022'de bir %15’in altında vergilendirilen çok uluslu işletmeler, faaliyet
kamuoyu etkinliği planladığını duyurmuştur. gösterdikleri ülkelerde %15’e tamamlanacak bir ek vergi oranına
tabi olmaları beklenmektedir. Bu uygulama ile Türkiye’de
Diğer önemli kurallar kurumlar vergisinin %15 oranının üzerinde olması, Türkiye’de
faaliyet gösteren çok uluslu işletmelerin ek vergi oranına tabi
Model Kurallar ayrıca kurumsal yeniden yapılanmaların olmayacakları anlamına gelmemektedir. GloBE kuralları, küresel
ve holding yapılarının yanı sıra vergi tarafsızlığı ve tahsis asgari vergi oranının nasıl uygulanacağını belirtmekte ve ek
sistemlerinin ele alınmasına yönelik özel kurallar ile bazı geçiş vergi oranının, şirketlerin Efektif Vergi Oranı ile hesaplanacağını
kuralları içermektedir. göstermektedir. Efektif Vergi Oranının dikkate alınması,
Türkiye’de fazla sayıda vergi muafiyetinden yararlanan çok
Birleşme ve devralmalara ilişkin kurallar, grup birleşmeleri ve uluslu işletmelerin vergi yükünün artmasına neden olabilecektir.
bölünmelerine konsolide gelir eşiğinin nasıl uygulanacağını, bir GloBE kuralları kapsamında olan ve Türkiye’de bulunan çok
ÇUİ Grubuna katılan veya bir ÇUİ Grubundan ayrılan işletmelerin uluslu işletmelerin yine GloBE kurallarında belirtilen şekilde
dahil olduğu durumların nasıl ele alınacağını, varlık ve borç Efektif Vergi Oranını hesaplaması ve bu oran üzerinden Ek Vergi
yükümlülüklerinin nasıl muhasebeleştirileceğini ve Model Oranı ödeme yükümlülüklerini kontrol etmeleri gerekebilecektir.
Kuralların ortak girişimlere ve tek bir şirket gibi faaliyet gösteren
birden fazla şirketin ÇUİ Gruplarına nasıl uygulanacağını Türkiye merkezli 750 milyon EURO konsolide sınırını geçmekte
açıklamaktadır. olan sınırlı sayıda Çok Uluslu İşletme olması sebebiyle, küresel
asgari vergi uygulamasıyla birlikte Türkiye’de vergilendirilen
Vergi tarafsızlığı rejimlerine ilişkin kurallar, bir ÇUİ Grubunun ancak diğer ülkelere kaydırılması gereken önemli ölçekte
Nihai Ana İşletmesinin vergi tarafsızlığı rejimine (vergi şeffaflığı bir vergi olmayacağı düşünülmektedir. Aksine, Amerika ve
rejimi veya İndirilebilir Temettü Rejimi gibi) tabi olduğu belirli Avrupa merkezli ÇUİ’lerden Türkiye’ye önemli bir vergi aktarımı

4 Şubat 2022