Page 9 - EY-VG_Aralik_2019_v4

Çalışmanın amacının, yalnızca e-sporculuk kapsamında yapılan Gelir Vergisi Kanunu’nun 65. maddesinde aşağıdaki hüküm yer
faaliyetlerden elde edilen gelirleri değerlendirmek olduğunu almaktadır:
bu noktada hatırlatalım. Zira e-sporcular çoğu durumda bu
faaliyetle yetinmeyip pek çok farklı faaliyetlerde bulunabilmekte “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest
ve bunlardan gelir elde edebilmektedirler (örneğin YouTube meslek kazancıdır.
yayıncılığı, yayıncılar kanalıyla gösteri amaçlı oyun oynayarak
bağış toplamak vb.). Bu faaliyetlerin vergisel açıdan ayrıca Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi
değerlendirilmesi gerekecektir. veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette
olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında
E-sporcular çoğunlukla bir takımın parçası olmak, takımın kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.“
antrenörleriyle birlikte günlük çalışmalar yapmak ve takımın
katıldığı lig ve turnuvalarda kadroda yer almak suretiyle faaliyet Tanım itibariyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın şahsi
göstermektedirler. Bu yönüyle bakıldığında yukarıda bahsi olarak yapılması ve şahsi mesaiye dayanan bir husus olması
geçen Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinde yer alan ve vesilesiyle bireysel olarak faaliyet gösteren e-sporcuların
ücretin tanımının yapıldığı hükümler uyarınca, kulübüyle kişi -idarenin e-sporu, spor olarak değerlendirmemesi nedeniyle-
arasında bir işçi – işveren ilişkisi bulunduğu ve kulüp tarafından serbest meslek faaliyeti yürüttükleri iddia edilebilecektir.
e-sporcuya yapılan ödemelerin ücret olarak nitelendirilmesi Buna göre turnuvalardan elde ettikleri gelirler serbest meslek
gerekeceği söylenebilir. Nitekim, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın kazancı olarak nitelendirilecek ve aldıkları ödüller için makbuz
anılan özelgesinde de kulübün e-sporculara yapılan ödemeleri düzenlemeleri ve KDV hesaplamaları gerekecektir. Ancak
61. madde bağlamında değerlendirmesi ve buna göre de stopaj bakıldığında bunun biraz zorlama bir yorum olacağını da iddia
yapması gerekeceği belirtilmiştir. etmek mümkün. Zira aslında buradaki ödül turnuvada bir
başarıya bağlanmış durumda, yani serbest meslek hizmeti
Uygulamada e-sporcular kulüplerinden aylık maaş alabilmekte, vererek karşılığında gelir elde ettiğiniz bir durum mevcut değil.
buna ek olarak lig dereceleri, turnuva başarılarına göre lig ve Bu, bir kurumun yüzlerce mali müşavirden hizmet alıp yalnızca
turnuvalardan takımın alacağı ödüle göre performans esaslı 5 tanesine ödeme yapması, bir avukatın yüzlerce davaya girip
prim de alabilmektedirler. Kulübün kendilerine yapacağı prim, yalnızca lehte sonuçlanan davalar için vekalet ücreti alması gibi
aylık maaş gibi ödemelerin tamamının ücret kabul edilerek gelir bir durum olurdu. Dolayısıyla bireysel olarak faaliyet gösteren
vergisine konu edilmesi gerekeceği düşünülmektedir. Kulüpler e-sporcular yılda belki onlarca turnuvaya katılabilecekler ancak
söz konusu durumda e-sporculara yapacakları ödemelerden günün sonunda hiçbir ödül kazanamamaları da söz konusu
yıllık gelir vergisi kesintisi yapacaklar, kişiler ise aynı yıl olabilir. Bu şekilde bakıldığında konuyu serbest meslek faaliyeti
içerisinde başka bir işverenden ücret geliri elde etmemeleri şeklinde ele almak güçlük yaratmaktadır. Bu itibarla, bu türden
durumunda bu gelirleri için yıllık beyanname vermeyecekler ve faaliyetler sonucu elde edilen gelirlerin serbest meslek faaliyeti
farklı gelirleri için yıllık beyanname veriyorlarsa bu gelirlerini sonucu elde edilmiş olarak değerlendirilmemesi gerekeceği
beyannameye eklemeyeceklerdir (çalışmamızın yayımlandığı düşünülmektedir.
tarih itibariyle komisyonda bulunan bir kanun teklifinde gelir
vergisi tarifesinin 4. dilimini aşan gelirler için yıllık beyanname 7 gelir unsurundan herhangi birinin kapsamında
verilmesi gerekeceğine dair bir hüküm mevcuttur, yasama değerlendirilemeyen gelirlerin, gelir vergisinin konusuna
sürecinin takibi gerekecektir.). Ancak yıl içinde başka bir girmediğini, bir diğer ifadeyle gelir vergisi açısından bakıldığında
işverenden de ücret geliri elde etmişlerse (örneğin kulüp vergilendirilmeyeceğini hatırlatalım. Dolayısıyla, bu karışıklığı
değiştirmişlerse, farklı bir alanda ayrı bir işverenle çalıştılarsa önlemek adına kanun koyucunun bu kısım için bir düzenleme
vb.) beyan yükümlülüklerinin olabileceğini unutmamalıdırlar. yapması faydalı olacaktır.

Öte yandan e-sporun herhangi bir takıma bağlı olmaksızın Öte yandan bireysel olarak yarışmalara katılan e-sporculara
bireysel olarak yapılabildiği, bireysel katılıma açık turnuvaların verilen ödülleri veraset ve intikal vergisi açısından
düzenlendiği görülmektedir. Bu durum ise bir kafa karışıklığına değerlendirmek de fayda sağlayacaktır (gelir vergisinin
neden olabilecektir. Zira, e-sporcular sporcu olarak konusuna girseydi ayrıca veraset ve intikal vergisiyle
değerlendirilmiş olsaydı, kendilerine ödeme yapanla aralarında ilgilenmeyecektik, zira genel bir prensip olarak aynı konu
işçi işveren ilişkisi olmasa bile yapılabilecek ödemeler 61. madde üzerinden iki ayrı vergi hesaplanmayacaktır).
uyarınca “ücret” olarak nitelendirilebilecekti. Ancak, idareye
göre e-sporcular sporcu olmadıklarına göre bireysel olarak 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun 1'inci
turnuvalara katılım gösterenlerin, başarılı olmaları durumunda maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara
turnuva organizatöründen alacağı ödemenin hangi geliri unsuru ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla
içerisinde değerlendirilmesi gerekeceği konusuna da açıklık veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir
getirilmelidir. Bu ödemelerin ticari veya zirai kazanç, menkul şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi
veya gayrimenkul sermaye iradı olmadığını söylemek mümkün. olduğu, bu verginin Türk uyruğunda bulunan şahısların yabancı
Diğer kazanç ve iratlar başlığı altında ise değer artış kazancı ve memleketlerde aynı yollardan iktisap edecekleri mallara da
arızi kazançlar mevcut. Değer artış kazancı da duruma uygun şamil olacağı hükme bağlanmıştır.
bir kazanç türü değil. Arızi kazançlar, sürekli olmayan faaliyetler
nedeniyle elde edilen kazançlar, ancak e-sporun doğası gereği Bu hükümlere göre, malların veraset yoluyla veya her ne suretle
tek seferlik bir faaliyetle kazanç elde etmek mümkün değil. olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali
ya da Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan bir kişinin
yabancı ülkelerde aynı yollardan edineceği mallar veraset ve
intikal vergisinin konusuna girmektedir.

Aralık 2019 Aralık 2019 9

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
tavsiye ederiz.