Page 3 - EY-VG_Nisan_2020_v2
P. 3
sonra dijital hizmet vergisi mükellefi olmaları gerekiyor. Bu Görüldüğü üzere, Türkiye mukimi bir gerçek veya tüzel kişi
hadlerin birlikte aşılması hâlinde mükellefiyet başlıyor. (mükellef olsun veya olmasın), dijital hizmet sağlayıcılarına
yaptıkları ödemeler nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak üç
Ancak 7194 sayılı Kanun ile Cumhurbaşkanı’na verilen yetki tür vergi ödemesi yapmak durumunda. Örneğin, dijital hizmet
ile mükellefiyet için belirlenen sınırlar verginin konusuna sağlayıcısından “internet reklam hizmeti” alan bir tam mükellef
giren hizmet çeşidine göre ayrı ayrı veya birlikte sıfıra kurum sırasıyla %7,5 dijital hizmet vergisi, %18 sorumlu sıfatı ile
kadar indirilebilir veya üç katına kadar artırılabilir. Bu yetki KDV ve %15 internet ortamında reklam stopajı ödemek zorunda.
kullanımı ile muafiyet sınırlarının artırılıp azaltılması ile 2020
yılında kapsama giren mükellef sayısı sınırlandırılabilir veya Ancak bu vergileri kim ödüyor? Bu soruya cevap vermeden bu
genişletilebilir. üç koldan vergi salma uygulamasına bakalım.
Coronavirus ortamında bu yetkinin kullanılmasının ciddi olarak Vergi Türü Vergi (TL)
değerlendirilmesinde fayda var. Çünkü hasılat üzerinden alınan
%7,5 DHV, özellikle Türkiye’de küresel dijital şirketin bağlı %15 Stopaj 15
ortaklığı olan kurumlar vergisi mükellefi şirketleri çok negatif %7,5 DHV 7,5
etkileyecek. %18 KDV* 20,7
Hangi hasılat vergiye tabi? Toplam vergi yükü 43,2
* (100 TL net ödeme + 15 TL stopaj = 115 TL x %18 = 20,7 TL
Aşağıdaki dijital hizmetlerden elde edilen hasılat “dijital hizmet KDV)
vergisi” kapsamındadır:
Dolayısıyla, 100 TL’lik bir ödeme nedeniyle Türkiye mukimi
• Dijital ortamda sunulan her türlü reklam hizmeti, gerçek kişi ve kurumun yüklendiği vergi oranı %43,2 olarak
gerçekleşiyor.
• Dijital ortamda sunulan içerik satışları ve içeriklerden
yararlandırmaya yönelik hizmetler (bilgisayar programları, Peki bu vergiyi dijital şirket mi ödüyor? Yoksa Türkiye mukimi
uygulamalar, müzik, video, oyunlar, oyun içi uygulamalar gerçek kişi ve kurumlar mı? 20,7 TL KDV’nin indirim yolu ile
ve benzerleri dâhil; sesli, görsel veya dijital herhangi bir geri alındığını varsaydığımızda geri kalan vergiler, söz konusu
içeriğin dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda vergilerin yansıtılabilir olmaları nedeniyle Türkiye mukimi kişi ve
dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına veya elektronik kurumlarca ödeniyor.
cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılması),
• Kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital Ayrıca, dijital şirkete yapılan ödemeden veya onun hasılatı
ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetleri, üzerinden hem (III) Nolu KDV ile %18 KDV hem de %7,5 DHV
alınması doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü bu vergiler bir
• Bu hizmetlere yönelik dijital ortamda dijital hizmet seferde veya aşamalı olarak kullanıcılara yansıtılacaktır.
sağlayıcıları tarafından verilen aracılık hizmetlerinden elde
edilen hasılat. Diğer taraftan internet reklam hizmetine uygulanan %15
stopaj, Türkiye’nin çifte vergileme anlaşması olan bir diğer
DHV uygulamasında vergilendirme dönemi takvim yılının birer akit devlet mukiminden alınıyorsa yapılan vergileme, çifte
aylık dönemleri olarak belirlendi. Diğer bir deyişle, eşikleri aşan vergileme anlaşmasına aykırı olarak uygulanıyor. Diğer bir sorun
dijital şirketlerin Mart 2020’den itibaren mükellefiyet tesis ise bu ödemelerden yapılan %15 stopajın, dijital şirketlerce
ettirip, her ay beyanname vermeleri gerekiyor. kabul edilmemesi ve verginin hizmet alan tarafından ödeniyor
olması. Söz konusu ödemeleri yapanların ihtirazi kayıtla
Türkiye’nin üç farklı vergi yaklaşımı verdiği beyannamelere karşı açılan davalar mükellefler lehine
sonuçlanıyor.
Türkiye’nin “küresel dijital şirketleri” vergileme yaklaşımı
sadece “dijital hizmet vergisinden” ibaret değil. DHV’den önce Başka bir çarpıklık da DHV uygulamasındaki finansal muhasebe
yürürlüğe konan “(III) Nolu KDV” ve “stopaj” düzenlemeleri açısından konsolide bir grubun üyesi olan Türkiye’de mukim
var. Diğer bir deyişle Türkiye üç koldan bu şirketlere vergi küresel bir şirketin bağlı ortaklığı olan bir işletme DHV’nin
salmaktadır. konusuna giren hizmetlerden elde ettiği toplam hasılat
üzerinden %22 kurumlar vergisi ödemesine ilaveten %7,5
Hangi vergi Oran ne? Mükellef kim? DHV ödemek zorunda kalması. Bu durum, T.C. Anayasası’nın
uygulaması? ödeme gücüne göre vergileme ilkesine aykırı olup; bu
Dijital hizmet sağlayıcısı konumdaki şirketlerin DHV beyanlarının ihtirazi kayıtla vererek
Dijital hizmet vergisi %7,5 (yurtiçi dahil) bu adaletsizliği yargıya taşımayı değerlendirmeleri mümkün.
• (II) Nolu KDV (Türkiye mukimi Bu işletmelerin kârlılık oranları düşük olup; DHV uygulaması
vergi mükellefleri) sonucunda faaliyetleri sürdürülebilir olmaktan çıkabilecek.
• (III) Nolu KDV’de yurtdışında
Katma değer vergisi
(II veya III Nolu KDV) %18 mukim elektronik hizmet
sunanlar (mükellef olmayan Son olarak, Türkiye’deki girişimcilerin kurup geliştirdikten
gerçek kişilere sunulan sonra yurt dışındaki şirketlerle yaptıkları/yapabilecekleri
hizmetler) ortaklıklar ve Türkiye’ye gelme potansiyeli olan doğrudan
Internet reklam %15 Yurtdışında mukim internet yabancı yatırımcıların kararları ile Türkiye’deki şirketlerin piyasa
hizmetleri stopajı reklam hizmeti sunanlar değerleri DHV nedeniyle negatif etkilenecek.
Nisan 2020 3