Page 8 - EY-VG_Temmuz_2020_v3
P. 8

Basitçe bakarsak beyannamede göreceğimiz ana başlıklar şöyle   istisnalardır. Uygulamada ise bu iki şu şekilde ayrılmaktadır;
          olacaktır:                                          ücretin doğrudan istisna edildiği ve bundan çalışanın
                                                              yararlandığı uygulamalarda gelir vergisi hiçbir şekilde
          •  Gelirler                                         hesaplamaya konu edilmez, ancak işverenin faydalandığı istisna
          •  Giderler (-)                                     uygulamalarında ise gelir vergisi işveren tarafından hesaplanır
          •  Gelir vergisi matrahı (gelirler – giderler)      ancak muhtasar beyanname üzerinde mahsup edilmek suretiyle
                                                              terkin edilir, vergi dairesine ödenmez.
          •  Hesaplanan gelir vergisi
          •  Kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi (-)         Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda
          •  Ödenecek vergi / iade alınacak vergi (hesaplanan gelir   ve elde edilen ücret gelirlerinden bir kısmının veya hepsinin
            vergisi - kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi).  istisna kapsamında olması halinde gelir vergisi tarifesinin
                                                              ikinci diliminde yer alan tutarın aşılıp aşılmadığına ilişkin
          Yukarıdaki ana başlıklar üzerinden gidersek; hesaplanan gelir   tespiti yaparken hesaplamaya dahil edilip edilmeyeceği de
          vergisi, kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinden büyükse beyan   esasında istisnadan kimin faydalandığına göre değişecektir.
          işlemi sonucunda vergi ödeneceğini, durum tam tersiyse   Eğer istisnadan işveren faydalanıyorsa (örneğin serbest
          beyan işlemi sonrasında vergi dairesinden iade alınabileceğini   bölgelerde çalışanlara ilişkin ücret istisnası, AR-GE tasarım,
          söyleyebiliriz. Tutarlar eşit ise ne bir gelir vergisi ödenecek ne   destek personeline ilişkin ücret istisnası), yani diğer bir deyimle
          de iade alınacak bir gelir vergisi söz konusu olacaktır. Ancak bir   ücretler üzerinden yukarıda bahsettiğimiz gibi gelir vergisi
          de gelirle ilişkisi olmayan, beyanname verilmesinden kaynaklı bir   hesaplanıyor ve muhtasar beyanname üzerinde mahsup yoluyla
          damga vergisi mevcuttur. Damga vergisi tutarı beyannamenin   terkin ediliyorsa, çalışanların birden fazla işverenden ücret
          nasıl sonuçlandığına bakılmaksızın ödenecektir.     geliri elde etmesi durumunda bu tür gelirleri de hesaplamada
                                                              dikkate almaları ve beyan yükümlülüğünün bulunduğunun tespit
          4. Özellikli durumlar                               edilmesi halinde beyannameye dahil etmeleri gerekecektir.
                                                              Öte yandan, ilgili istisnadan çalışan faydalanıyorsa (örneğin
          Birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirlerine ilişkin olarak   irtibat bürolarında çalışan personele döviz üzerinden ödenen
          birkaç özellikli durumdan da bahsetmekte fayda olduğunu   ücretlere ilişkin istisna, Teknokent bünyesindeki çalışanlara
          düşünüyoruz. Esasında bu hususlar idarenin daha önce konu   ilişkin istisna), yani diğer ifadeyle, uygulama esnasında ücret için
          bazında vermiş olduğu özelgelerden ve vergi dairesi nezdindeki   hiçbir şekilde vergi hesaplanmıyorsa çalışanların birden fazla
          uygulamalardan biliniyordu, ancak 311 Seri No’lu Gelir Vergisi   işverenden ücret geliri elde etmesi durumunda bu ücretleri, söz
          Genel Tebliği’nde yer alan detaylı açıklamalar ile tereddütlerin   konusu beyan sınırının aşılıp aşılmadığını hesaplarken dikkate
          giderilmesi de yerinde oldu.                        almalarına gerek olmayacağını söyleyebiliriz.

          4.1. İşveren değişikliği olup olmadığının belirlenmesi
                                                              5. Sonuç
          Çalışanların işlerinden ayrılarak farklı bir işveren ile çalışmaya
          başladığı durumlar açısından böyle bir belirlemeye ihtiyaç   Konuya ilişkin yeni yapılan düzenlemeyle uygulamanın kapsamı
          olmayabilir, ancak iş yerinin devrolması, birleşmeye konu   genişletilirken, çıkarılan Gelir Vergisi Genel Tebliği ile bu hususla
          edilmesi, alt işverenin değişmesi vb. pek çok durumda işveren   ilgili pek çok soruya da cevap getirilmiş oldu. Ancak yine de
          değişikliği olup olmadığı ile ilgili tereddüt yaşanabilmektedir.   bir takvim yılında birden fazla işverenden ücret geliri elde
                                                              eden çalışanların zamanında ve doğru kararlar alabilmeleri
          Bahsi geçen Tebliğ’de, aşağıdaki durumlarda ücretin aynı   ve beyan yükümlülüklerini zamanında yerine getirerek olası
          işveren tarafından ödenmeye devam edildiğinin varsayılacağı,   yaptırımları önlemeleri açısından vergisel değerlendirme
          buna göre kümülatif gelir vergisi matrahının işlem sonrasında   yapmak için beyannamenin verileceği dönemi beklemeksizin,
          da kaldığı yerden devam ettirilmesi ve elde edilen ücretin   birden fazla işverenden gelir elde etme ihtimali ortaya
          birden fazla işverenden elde edilen ücret kapsamında değil, tek   çıktığında bu değerlendirmeleri yapmalarının önem arz ettiği
          işverenden elde edilmiş ücret olarak nitelendirilmesi gerekeceği   düşüncesindeyiz.
          ifade edilmiştir:
                                                              Kaynakça
          •  İki ayrı özel sektör firmasının birleşmesi (devir, nev’i değişikliği
           ve bölünme halleri dahil).                         -  Gelir Vergisi Kanunu
          •  4857 sayılı İş Kanunu kapsamında asıl işveren-alt işveren   -  7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375
           ilişkisi kurulan yerlerde çalışan hizmet erbabının, yıl içinde alt   Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması
           işvereninin değişmesi.                               Hakkında Kanun
          •  Ortaklık halinde faaliyette bulunan işyerlerinde, ortaklardan   -  160 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği
           herhangi birinin değişmesi.                        -  311 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği

          4.2. İstisna kapsamında ücret elde edilmesi
                                                              Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
                                                              görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
          Mevzuatımızda ücretlerle ilgili pek çok istisna bulunuyor.   EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
          Ancak bunları iki ana gruba ayırmak mümkün. Söz konusu   iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
          istisnalardan bir kısmı esasında özü itibariyle yararlananı   yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
          çalışan olan istisnalar, diğer grup ise yararlananı işveren olan   yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
                                                              tavsiye ederiz.
     8                                                 Temmuz 2020                                                                                                            Temmuz 2020
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13