Page 8 - EY-VG_Temmuz_2020_v3
P. 8
Basitçe bakarsak beyannamede göreceğimiz ana başlıklar şöyle istisnalardır. Uygulamada ise bu iki şu şekilde ayrılmaktadır;
olacaktır: ücretin doğrudan istisna edildiği ve bundan çalışanın
yararlandığı uygulamalarda gelir vergisi hiçbir şekilde
• Gelirler hesaplamaya konu edilmez, ancak işverenin faydalandığı istisna
• Giderler (-) uygulamalarında ise gelir vergisi işveren tarafından hesaplanır
• Gelir vergisi matrahı (gelirler – giderler) ancak muhtasar beyanname üzerinde mahsup edilmek suretiyle
terkin edilir, vergi dairesine ödenmez.
• Hesaplanan gelir vergisi
• Kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi (-) Birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda
• Ödenecek vergi / iade alınacak vergi (hesaplanan gelir ve elde edilen ücret gelirlerinden bir kısmının veya hepsinin
vergisi - kesinti yoluyla ödenen gelir vergisi). istisna kapsamında olması halinde gelir vergisi tarifesinin
ikinci diliminde yer alan tutarın aşılıp aşılmadığına ilişkin
Yukarıdaki ana başlıklar üzerinden gidersek; hesaplanan gelir tespiti yaparken hesaplamaya dahil edilip edilmeyeceği de
vergisi, kesinti yoluyla ödenen gelir vergisinden büyükse beyan esasında istisnadan kimin faydalandığına göre değişecektir.
işlemi sonucunda vergi ödeneceğini, durum tam tersiyse Eğer istisnadan işveren faydalanıyorsa (örneğin serbest
beyan işlemi sonrasında vergi dairesinden iade alınabileceğini bölgelerde çalışanlara ilişkin ücret istisnası, AR-GE tasarım,
söyleyebiliriz. Tutarlar eşit ise ne bir gelir vergisi ödenecek ne destek personeline ilişkin ücret istisnası), yani diğer bir deyimle
de iade alınacak bir gelir vergisi söz konusu olacaktır. Ancak bir ücretler üzerinden yukarıda bahsettiğimiz gibi gelir vergisi
de gelirle ilişkisi olmayan, beyanname verilmesinden kaynaklı bir hesaplanıyor ve muhtasar beyanname üzerinde mahsup yoluyla
damga vergisi mevcuttur. Damga vergisi tutarı beyannamenin terkin ediliyorsa, çalışanların birden fazla işverenden ücret
nasıl sonuçlandığına bakılmaksızın ödenecektir. geliri elde etmesi durumunda bu tür gelirleri de hesaplamada
dikkate almaları ve beyan yükümlülüğünün bulunduğunun tespit
4. Özellikli durumlar edilmesi halinde beyannameye dahil etmeleri gerekecektir.
Öte yandan, ilgili istisnadan çalışan faydalanıyorsa (örneğin
Birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirlerine ilişkin olarak irtibat bürolarında çalışan personele döviz üzerinden ödenen
birkaç özellikli durumdan da bahsetmekte fayda olduğunu ücretlere ilişkin istisna, Teknokent bünyesindeki çalışanlara
düşünüyoruz. Esasında bu hususlar idarenin daha önce konu ilişkin istisna), yani diğer ifadeyle, uygulama esnasında ücret için
bazında vermiş olduğu özelgelerden ve vergi dairesi nezdindeki hiçbir şekilde vergi hesaplanmıyorsa çalışanların birden fazla
uygulamalardan biliniyordu, ancak 311 Seri No’lu Gelir Vergisi işverenden ücret geliri elde etmesi durumunda bu ücretleri, söz
Genel Tebliği’nde yer alan detaylı açıklamalar ile tereddütlerin konusu beyan sınırının aşılıp aşılmadığını hesaplarken dikkate
giderilmesi de yerinde oldu. almalarına gerek olmayacağını söyleyebiliriz.
4.1. İşveren değişikliği olup olmadığının belirlenmesi
5. Sonuç
Çalışanların işlerinden ayrılarak farklı bir işveren ile çalışmaya
başladığı durumlar açısından böyle bir belirlemeye ihtiyaç Konuya ilişkin yeni yapılan düzenlemeyle uygulamanın kapsamı
olmayabilir, ancak iş yerinin devrolması, birleşmeye konu genişletilirken, çıkarılan Gelir Vergisi Genel Tebliği ile bu hususla
edilmesi, alt işverenin değişmesi vb. pek çok durumda işveren ilgili pek çok soruya da cevap getirilmiş oldu. Ancak yine de
değişikliği olup olmadığı ile ilgili tereddüt yaşanabilmektedir. bir takvim yılında birden fazla işverenden ücret geliri elde
eden çalışanların zamanında ve doğru kararlar alabilmeleri
Bahsi geçen Tebliğ’de, aşağıdaki durumlarda ücretin aynı ve beyan yükümlülüklerini zamanında yerine getirerek olası
işveren tarafından ödenmeye devam edildiğinin varsayılacağı, yaptırımları önlemeleri açısından vergisel değerlendirme
buna göre kümülatif gelir vergisi matrahının işlem sonrasında yapmak için beyannamenin verileceği dönemi beklemeksizin,
da kaldığı yerden devam ettirilmesi ve elde edilen ücretin birden fazla işverenden gelir elde etme ihtimali ortaya
birden fazla işverenden elde edilen ücret kapsamında değil, tek çıktığında bu değerlendirmeleri yapmalarının önem arz ettiği
işverenden elde edilmiş ücret olarak nitelendirilmesi gerekeceği düşüncesindeyiz.
ifade edilmiştir:
Kaynakça
• İki ayrı özel sektör firmasının birleşmesi (devir, nev’i değişikliği
ve bölünme halleri dahil). - Gelir Vergisi Kanunu
• 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında asıl işveren-alt işveren - 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375
ilişkisi kurulan yerlerde çalışan hizmet erbabının, yıl içinde alt Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması
işvereninin değişmesi. Hakkında Kanun
• Ortaklık halinde faaliyette bulunan işyerlerinde, ortaklardan - 160 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği
herhangi birinin değişmesi. - 311 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği
4.2. İstisna kapsamında ücret elde edilmesi
Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
Mevzuatımızda ücretlerle ilgili pek çok istisna bulunuyor. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
Ancak bunları iki ana gruba ayırmak mümkün. Söz konusu iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
istisnalardan bir kısmı esasında özü itibariyle yararlananı yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
çalışan olan istisnalar, diğer grup ise yararlananı işveren olan yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
tavsiye ederiz.
8 Temmuz 2020 Temmuz 2020