Page 8 - EY-VG_Eylül_2020_v2

Vergide Gündem
Merih Tümkaya

Serbest (döviz) fonlardaki 14 senelik stopaj
uygulamasında değişikliği gidiliyor!

Dünyada ve Türkiye’deki çeşitli gelişmeler nedeniyle Türk Lirasının dolara karşı
değer kayıpları uzun bir süre devam etmiştir. TL’deki bu değer kaybı ile birlikte, yurt
içinde yerleşikler de tasarruflarını yabancı para yatırım ürünlerinde değerlendirmeye
başlamışlardır.

Bu durumun önlenmesi amacıyla 2018 yılından beri döviz tevdiat hesaplarına yürütülen
faizlerde stopaj oranının artırılması, kambiyo muamelelerinde hesaplanan BSMV
oranının artırılması ve benzeri vergisel düzenlemeler yapılmıştır.

Haziran ayı içerisinde yine benzer bir amaçla yeni bir düzenleme yapılmış ve serbest
(döviz) fonların kurumlar vergisinden istisna edilmiş olan portföy işletmeciliği kazançları
üzerinden yapılacak olan stopajın oranı yüzde 0’dan yüzde 15’e çıkarılmıştır.

Bireysel yatırımcıların, yatırım fonu katılma belgelerinden elde ettikleri gelirler
üzerinden (istisnai bazı durumlar hariç) yüzde 10 oranında stopaj uygulamasında
herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. Dolayısıyla serbest (döviz) fonların katılma
belgelerinden elde edilen gelirler üzerinden %10’luk stopajın üzerine, bu fonların portföy
işletmeciliğinden doğan kazançları üzerinden de ayrıca %15 oranında stopaj yapılması
gerekecektir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi uyarınca, menkul kıymet ve diğer sermaye
piyasası aracının yabancı bir para cinsinden ihraç edilmiş olması halinde stopaj
matrahının tespitinde kur farkı dikkate alınmamaktadır. Portföy işletmeciliğinden doğan
kazançlara uygulanacak stopajın matrahına ise kur farkları dahil edileceğinden, bu
düzenlemenin etkisi %15’ten daha yüksek olacaktır.

Portföy işletmeciliği kazançları üzerinden yapılacak olan stopajın oranı, 1 Ekim 2006
tarihinden beri, yani yaklaşık 14 senedir, %0 olarak uygulanmaktaydı. Sadece bir oran
değişikliği olduğu için basit görülebilir, ancak yatırımcılara getireceği vergi yükünün
yanında, serbest (döviz) fonlara da bir takım operasyonel yük getireceğinden bu
düzenlemenin etkisi büyüktür.

Düzenlemenin yürürlük tarihi nedir?

2604 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda bu düzenlemenin yayım tarihinde, (3 Haziran
2020) yürürlüğe girdiği hüküm altına alınmış olup, Karar’da yürürlük tarihi ile ilgili başka
bir açıklamaya yer verilmemiştir.

Ancak, Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yayımlanan duyuruda, anılan
Karar’ın, yayımı tarihinden yürürlüğe girmiş olduğu, serbest (döviz) fonların bu tarihten
itibaren portföy işletmeciliğinden doğan kazançları üzerinden elde edilecek gelirlerinde
belirlenmiş yeni oran üzerinden stopaj yapılacağı ifade edilmektedir.

Gelir İdaresinin yaptığı bu açıklamadan, 2020 hesap dönemi için bu fonların
03.06.2020-31.12.2020 tarihleri arasında portföy işletmeciliğinden doğan kazançları
üzerinden %15 oranında stopaj ödenmesi, 03.06.2020 tarihinden öncesinde elde edilen
kazançlar üzerinden ise %0 oranında stopaj ödenmesi gerektiği sonucu çıkarılmaktadır.

8 Eylül 2020