Page 13 - VG_Aralik2023
P. 13

İlk olarak belirtmek gerekir ki, ek MTV kararında kanunilik kriteri   karmaşık yapısı gereği mümkün değildir. Zira yararlanılan
          değerlendirilirken geriye yürüme ve hukuki güvenlik bağlamında   indirim ve istisnalar üzerinden tespit edilecek ek vergi külfetinin
          bir tartışmaya yer verilmediği görülmektedir. Bunun nedeni   her örnekte orantılı sonuç vermesi zaten mümkün değildir. Yine
          olarak, AYM’nin devam eden ve dolayısıyla hukuki sonuçların   yukarıda verilen örnek üzerinden gidersek, 2022 mali yılında
          tam manasıyla doğmadığı vergilendirme dönemlerine yönelik   zarar eden ve yine de ek vergi ödemek durumunda kalan bir
          düzenlemelerin gerçek olmayan geriye yürüme olduğu   mükellef açısından ek vergi düzenlemesinin orantılı olmadığı
          yönündeki görüşü düşünülebilir. Zira ek MTV devam eden 2023   tartışmasızdır.
          yılı hesap dönemi içerisinde, bahse konu dönem kapanmadan
          ihdas edilmiştir. Buna karşılık, yukarıda da değinildiği üzere,   V. Sonuç
          ek vergi açısından durum farklılık arz etmektedir. Öyle ki ek
          vergi ise düzenleme tarihi itibarıyla kapanmış olan 2022 hesap   Çalışmanın önceki bölümlerinde, AYM’nin ek MTV’ye ilişkin
          dönemine ilişkin vergi yükünü farklılaştırmaktadır. Bu bağlamda,   kararının gerekçesi ile ek verginin Anayasa’ya aykırılığı
          ek vergiye ilişkin Anayasa’ya aykırılık iddialarını değerlendirirken   yönündeki muhtelif iddialar ayrı ayrı ele alınmıştır. Esas olarak
          AYM’nin geriye yürüme ve hukuki güvenlik açısından gerçek bir   her iki vergi açısından da Anayasa’ya aykırılık tartışmalarına
          tartışmaya gerekçede yer vermesi gerektiği kanaatindeyiz.   konu edilen ilke ve kavramlar aynıdır. Bununla birlikte, çeşitli
                                                              yönlerden farklı olan bu iki verginin Anayasa’ya aykırılıklarının
          Mali güce göre vergilendirme ilkesi bakımından ise ek MTV   değerlendirilmesi halinde, 4. başlık altında ortaya koyduğumuz
          kararında, verginin bir servet unsuru olan motorlu taşıt   üzere, aynı kavram seti üzerinden farklı sonuçlara ulaşılması
          üzerinden alındığı, servet unsurunun değeri ile buna karşılık   gerekmektedir.
          getirilen vergi külfetinin dengeli olduğu ve son olarak mevcut
          istisnalar ve muaflıkların dikkate alındığı hususlarından bahisle   Tüm bu hususlar ışığında, ek MTV kararında yer verilen
          ek MTV mali güce göre vergilendirmeye uygun bulunmuştur. Ek   gerekçenin ek verginin Anayasa’ya aykırılığına dair
          vergi yönünden ise durum tamamen farklıdır. Öncelikle kabul   iddiaları birebir karşılamadığı, ek vergiye ilişkin yapılacak
          etmek gerekir ki 2022 yılında yararlanılan indirim ve istisnalar,   değerlendirmede aynı kavram ve ilkeler üzerinden de olsa
          gelir, harcama ve servet ekonomik unsurlarından hiçbirine   farklı sonuçlara ulaşılması gerekeceği ve bu nedenle ek MTV
          tekabül etmemektedir. Bir an için ek verginin gelir (kazanç)   kararının ek vergi açısından emsal olarak kabul edilemeyeceği
          unsuruyla ilişkili olduğu varsayılsa dahi, mevcut düzenlemenin   kanaatindeyiz.
          gelir unsurunu kavramaya müsait olmadığı ortadadır. Yukarıda
          da belirtildiği üzere, ilgili dönemde zarar pozisyonundaki
          şirketler dahi ek vergi ödemek durumunda kalmaktadır. Bu
          durumun mali güce göre vergilendirme ilkesiyle bağdaşmadığı
          kanaatimizce son derece açıktır.
          AYM ek MTV’ye ilişkin kararında, genellik ve eşitlik ilkelerini
          bir arada değerlendirmiştir. Gerekçede MTV’nin topluma
          yayılmış bir vergi olduğu dolayısıyla genellik (vergi yükünün
          adaletli dağılımı) yönünden bir ihlale sebep olmadığı ve keza
          MTV’ye ilişkin istisna ve muaflıkların ek MTV’de dikkate
          alınıyor olmasının, verginin kişiselleşmesi ve vergi adaletinin
          sağlanmasına imkân tanıdığı sonuçlarına ulaşmıştır. Hemen
          belirtmek gerekir ki ek MTV’nin aksine, ek vergi toplumun
          tüm kesimlerini kapsamamakta, yalnızca kurumlar vergisi
          mükelleflerinin %2’sinin vergilendirilmesi sonucunu
          doğurmaktadır. Dolayısıyla genellik ilkesi yönünden ek
          MTV’ye ilişkin Anayasa’ya uygunluk tespiti, ek vergi için de
          geçerli sayılamayacaktır. Öte yandan, ek vergi uygulamasında
          ek MTV’nin aksine, istisna ve indirimler dikkate alınarak
          vergilendirmenin kişiselleşmesi yerine, doğrudan istisna ve
          indirimler üzerinden vergi alınması yoluna gidildiğinden, aynı
          konumda olan (aynı kurum kazancını elde eden) mükellefler
          arasında farklı vergisel yüklere maruz kalınması durumu söz
          konusu olmaktadır ki aynı konumdaki mükellefler için eşitlikten
          ayrılmayı gerektiren hiçbir makul ve meşru neden söz konusu
          değildir. Dolayısıyla eşitlik ve genellik ilkeleri açısından da
          AYM’nin ek MTV kararının ek vergi açısından geçerli olmadığı
          kanaatindeyiz.
          Son olarak, orantılılık unsuru yönünden ölçülülük kriteri   Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
          kapsamında bakıldığında ise AYM ek MTV kararında, verginin   görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
          konusu olan motorlu taşıtların değerine göre nispeten düşük   EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
          bir külfet doğurması karşısında orantılılık açısından bir problem   iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
          olmadığı değerlendirmesini yapmaktadır. Ek vergi açısından ise   yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
                                                              yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
          bu derece yüzeysel bir şekilde yapılması, bahse konu verginin   tavsiye ederiz.

                                                        Aralık 2023                                             13
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18