Page 2 - VG_Aralik2023

Vergide Gündem
Dr. Can Sözer

Son gelişmeler ışığında Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre enflasyon düzeltmesi ve
özellikli konular

1. Giriş

Ekim 2023 Vergide Gündem dergisinde yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Hükümlerine
Göre Enflasyon Düzeltmesi ve Özellikli Konular” başlıklı makalede; VUK hükümlerine
göre yapılacak enflasyon düzeltmesindeki özellikli konular; VUK hükümleri, konuyla ilgili
Tebliğ ve Sirküler nezdinde İdare’ce yapılan düzenleme ve açıklamalar kapsamında ele
alınmaya çalışılmıştı.
Makalenin yazıldığı dönemde gündemde olmayan enflasyon düzeltmesine ilişkin Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliğ Taslağı (“Tebliğ Taslağı” olarak anılacaktır), 18 Ekim 2023
1
tarihinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) resmi internet sitesine eklendi. Söz konusu
Tebliğ Taslağı, alınan görüşler neticesinde değişiklik ve ilavelerle birlikte güncellendi
ve güncellenmiş Tebliğ Taslağı da 24 Kasım 2023 tarihinde yine GİB’in resmi internet
sitesinde görüşe açıldı. 2
Tebliğ Taslağı’ndaki açıklamalar, İdare’nin enflasyon düzeltmesindeki özellikli konulara
yaklaşımını göstermesi bakımından çok önemlidir.
Ülkemizde enflasyon düzeltmesinin uygulandığı 2003 ve 2004 hesap dönemlerinde de
Vergi İdaresi’nin tebliğ ve sirküler bazında birçok düzenleme ve açıklaması olmuştur.
Bahsi geçen ikincil düzenlemeler nezdinde geçmişte ortaya konulan yaklaşımlardan
birçoğunun; 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun ve şartların varlığına bağlı
olarak 2024 hesap dönemi ve sonraki dönemlerdeki enflasyon düzeltme işlemlerine
yönelik esas alınması söz konusudur. Bazı hususların ise, günümüzde yapılacak
enflasyon düzeltmesi işlemlerinde farklılaştığı gözlemlenmektedir.

İzleyen bölümlerde enflasyon düzeltmesinde özellikli konulara Tebliğ Taslağı’nda yer
alan açıklamalar kapsamında yer verilmeye çalışılacaktır.
2. 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançoda ve şartların varlığına
bağlı olarak 2024 ve izleyen hesap dönemlerinde enflasyon
düzeltmesi uygulaması
Enflasyon düzeltmesi uygulamasında 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun
düzeltilmesi, geçmişte yapılan 2003 hesap dönemi sonuna ait bilançonun düzeltilmesi
işlemi ile benzeştirilebilmektedir. Aynı doğrultuda, geçmişte 2004 hesap döneminde
yapılan ve şartların 2005 itibariyle gerçekleşmemesi nedeniyle uygulanmasına son
verilen enflasyon düzeltmesi ile ilgili esasların da şartların sağlanmasına bağlı olarak
2024 hesap dönemi ve sonraki dönemlerde yapılacak enflasyon düzeltmesi işlemleri ile
benzerlik taşıdığı sonucuna ulaşılabilir.

Nitekim; geçmiş uygulamada 5024 Sayılı Kanun enflasyon düzeltmesiyle ilgili olarak
iki ayrı hususu düzenlenmiştir. VUK mükerrer 298’inci maddesinde yapılan düzenleme
enflasyon düzeltmesine dair genel kuralları belirlemiştir. Bu madde 01.01.2004
tarihinden itibaren yürürlüktedir ve VUK’un Değerleme Kitabı (Kanun’un 258 ila
1 https://www.gib.gov.tr/enflasyon-duzeltmesine-iliskin-vergi-usul-kanunu-genel-tebligi-taslagi-
hazirlandi-0, Erişim: 18.10.2023
2 https://www.gib.gov.tr/enflasyon-duzeltmesine-iliskin-vergi-usul-kanunu-genel-tebligi-taslagi-
guncellenmistir, Erişim: 24.11.2023
2 Aralık 2023