Page 3 - VEGUSUBAT2019

2. İşyeri kira gelirleri Mükelleflerce konuttan elde edilen kira gelirinin 5.400 TL’den
az olması durumunda ise bu kez sadece işyerinden elde edilen
Gayrimenkullerin gerçek kişiler tarafından işyeri olarak kiraya tevkifata tabi tutulmuş kira gelirinin brüt tutarı, beyan sınırı
verilmesinden elde edilen gelirler üzerinden, Gelir Vergisi (40.000 TL) ile karşılaştırılacaktır. 40.000 TL’den daha az
Kanunu’nun 94. maddesi kapsamında tevkifat (vergi kesintisi- bir gelir elde edilmesi durumunda işyeri kira geliri de beyan
stopaj) yapılması gerekmektedir. Tevkifat, kiralamaya konu edilmeyecek, bu tutardan fazla olması durumunda ise işyeri kira
gayrimenkulün sahibinin gelir vergilerinden mahsup edilmek gelirinin tamamı beyan edilecektir.
üzere, kira ödemesi aşamasında, kiracı tarafından yapılan vergi
kesintisidir. Tevkifatın oranı %20’dir ve kira bedelinin nakden Yukarıdaki istisna veya beyan sınırını aşan kira gelirleri
veya hesaben (avans olarak ödemeler de dahil) ödendiği sırada dolayısıyla beyanname verilmesi durumunda, geliri elde
yapılır. eden kişinin tercihi doğrultusunda götürü veya gerçek gider
yöntemlerinden biri seçilerek safi irat bulunacak ve üzerinden
Yukarıda açıklandığı şekilde tevkifata tabi tutulmuş işyeri kira gelir vergisi tarifesine göre vergi hesaplanacaktır.
gelirleri için geçerli olan ve her yıl için ayrı ayrı belirlenen
“beyan sınırı” söz konusudur. Bu sınır ilgili yıl gelir vergisi İşyeri kira gelirlerinin beyan edilmesi durumunda, beyanname
tarifesinin 2. gelir dilimidir. 2019 yılında elde edilen tevkifata üzerinde hesaplanan vergiden, kiracı tarafından yıl içerisinde
tabi tutulmuş işyeri kira gelirleri için söz konusu beyan sınırı kesilen vergiler (tevkifat) mahsup edilecektir.
40.000 TL olarak uygulanmaktadır.
B. Kira gelirinden indirilecek giderler
Buna göre 2019 yılında elde edilen tevkifata tabi tutulmuş işyeri
kira gelirlerinin brüt tutarı 40.000 TL’nin altında ise bu gelirlerin Beyan edilen kira gelirinin tespitinde dikkate alınabilecek
beyan edilmesine gerek yoktur. Ancak söz konusu 40.000 giderler iki farklı yöntemle tespit edilebilmektedir. Bunlar
TL’lik beyan sınırı ile karşılaştırma yapılırken, yukarıda belirtilen “götürü gider” ve “gerçek gider” yöntemleridir. Bu yöntemlerin
gelirlerin yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye iratlarının seçimi konusunda mükellefler serbest bırakılmışlardır. Ortaya
toplamının dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır. çıkacak vergi yükünü dikkate alarak belirtilen gider usulleri
arasında serbestçe tercih yapabilirler.
Brüt işyeri kira gelirinin beyan sınırını (40.000 TL) aşması
durumunda, gelirin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir. 1. Götürü gider yöntemi
Söz konusu tutar üzerinden, geliri elde eden kişinin tercihi
doğrultusunda götürü veya gerçek gider yöntemlerinden biri Gider indiriminde birçok kişi tarafından götürü gider yöntemi
seçilerek giderler düşülecek ve vergi hesaplanması gereken kullanılmaktadır. Bu yöntemde kira bedelinin %15’lik kısmı
tutara ulaşılacaktır. doğrudan gider olarak düşülebilmektedir. (Bu oran en son 2016
yılına ilişkin kira gelirlerinin beyanında %25 olarak kullanılmış
Bu tutar üzerinden gelir vergisi tarifesine göre hesaplanan olup, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
gelir vergisinden, kiracı tarafından yıl içerisinde kesilen vergiler uygulanmak üzere 7061 sayılı Kanun’la %15’e düşürülmüştür.)
(tevkifat) mahsup edilebilmektedir.
Kazancın bir kısmının istisna olması durumunda (örneğin konut
Diğer taraftan basit usulde vergilendirilen ticari kazanç sahibi kira gelirlerinin 2019 yılı için 5.400 TL’si gelir vergisinden
mükelleflere işyeri olarak kiralanan gayrimenkulün kira bedeli istisnadır), kira tutarından önce istisnanın düşülmesi ve kalan
üzerinden, bu mükellefler tarafından gelir vergisi tevkifatı gelir üzerinden yüzde 15 oranında götürü giderin indirilmesi
yapılmadığını da hatırlatmak isteriz. Bunun gibi vergi kesintisine gerekmektedir.
ve istisna uygulamasına konu olmayan kira gelirlerinde beyan
sınırı 2.200 TL olarak uygulanmaktadır. 2019 yılında bu tutarı Örneğin 2019 yılında konut olarak kiraya verilen bir
aşan işyeri kira gelirlerinin (tevkifata tabi olmayan) tamamının gayrimenkulden 12.000 TL kira alındığını varsayalım. Bu
beyan edilmesi gerekmektedir. tutardan önce 5.400 TL’lik istisna düşülecek, kalan 6.600
TL üzerinden de yüzde 15 oranında (990 TL) götürü gider
3. İşyeri ve konut kira gelirlerinin bir arada olması indirilecektir. Ödenecek vergi ise istisna ve götürü gider sonrası
beyan edilen 5.610 TL (12.000 - 5.400 - 990) üzerinden gelir
Hem konuttan hem de işyerinden kira geliri elde edilmesi vergisi tarifesine göre hesaplanacaktır.
durumunda, öncelikle konut kirasının beyan edilip edilmeyeceği
kontrol edilmelidir. Buna göre, istisna uygulaması kapsamında İşyerinden elde edilen kiralar için ise herhangi bir istisna tutar
olan mükelleflerin, 2019 yılında tahsil ettikleri konut kira söz konusu olmadığından, alınan kiranın %15’i götürü gider
bedelleri 5.400 TL’den fazla ise bu tutarı aşan gelirin beyan olarak düşülerek, kalan tutarın beyan edilmesi gerekmektedir.
edilmesi gerekmektedir.
Bu yöntemde, gerçekte herhangi bir giderin yapılıp
İstisnayı aşan konut kira geliri ile tevkifata tabi tutulmuş olan yapılmamasının önemi olmadığı gibi, gider indirimi için
işyeri kira gelirinin brüt tutarının toplamı 40.000 TL’lik beyan belge temin edilmesine de ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak
sınırını aşıyorsa, bu beyannameye işyeri kira gelirinin de dahil bu yöntemi kabul edenlerin, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider
edilmesi gerekmektedir. Toplam 40.000 TL’den az ise sadece yöntemine dönemedikleri de unutulmamalıdır.
konut kira geliri beyan edilecek, işyeri kira geliri beyannameye
dahil edilmeyecektir.

Şubat 2020 3