Page 3 - EY-VG_Mart_2022_v2

2. İş yeri kira gelirleri sınırını aşıyorsa, bu beyannameye iş yeri kira gelirinin de dahil
edilmesi gerekmektedir. Toplam 53.000 TL’den az ise sadece
Gayrimenkullerin gerçek kişiler tarafından iş yeri olarak kiraya konut kira geliri beyan edilecek, iş yeri kira geliri beyannameye
verilmesinden elde edilen gelirler üzerinden, Gelir Vergisi dahil edilmeyecektir.
Kanunu’nun 94. maddesi kapsamında tevkifat (vergi kesintisi-
stopaj) yapılması gerekmektedir. Tevkifat, kiralamaya konu Mükelleflerce konuttan elde edilen kira gelirinin 7.000 TL’den
gayrimenkulün sahibinin gelir vergilerinden mahsup edilmek az olması durumunda ise bu kez sadece iş yerinden elde edilen
üzere, kira ödemesi aşamasında, kiracı tarafından yapılan vergi tevkifata tabi tutulmuş kira gelirinin brüt tutarı, beyan sınırı
kesintisidir. (53.000 TL) ile karşılaştırılacaktır. 53.000 TL’den daha az
bir gelir elde edilmesi durumunda iş yeri kira geliri de beyan
Tevkifatın oranı %20’dir ve kira bedelinin nakden veya hesaben edilmeyecek, bu tutardan fazla olması durumunda ise iş yeri kira
(avans olarak ödemeler de dahil) ödendiği sırada yapılır. Ancak gelirinin tamamı beyan edilecektir.
bu oran 2813 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG: 31.07.2020)
ile 31 Aralık 2020 tarihine kadar uygulanmak üzere %10’a Yukarıdaki istisna veya beyan sınırını aşan kira gelirleri
düşürülmüş ve ardından çeşitli Cumhurbaşkanı Kararlarıyla dolayısıyla beyanname verilmesi durumunda, geliri elde
uygulamanın süresi birkaç kez uzatılmış ve son olarak 4311 eden kişinin tercihi doğrultusunda götürü veya gerçek gider
sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (RG: 30.07.2021) uyarınca %10’luk yöntemlerinden biri seçilerek safi irat bulunacak ve üzerinden
stopaj 30 Eylül 2021 tarihine kadar uygulanmıştır. gelir vergisi tarifesine göre vergi hesaplanacaktır.

Yukarıda açıklandığı şekilde tevkifata tabi tutulmuş iş yeri İş yeri kira gelirlerinin beyan edilmesi durumunda, beyanname
kira gelirleri için geçerli olan ve her yıl için ayrı ayrı belirlenen üzerinde hesaplanan vergiden, kiracı tarafından yıl içerisinde
“beyan sınırı” söz konusudur. Bu sınır ilgili yıl gelir vergisi kesilen vergiler (tevkifat) mahsup edilecektir.
tarifesinin 2. gelir dilimidir. 2021 yılında elde edilen tevkifata
tabi tutulmuş iş yeri kira gelirleri için söz konusu beyan sınırı B. Kira gelirinden indirilecek giderler
53.000 TL olarak uygulanmaktadır.
Beyan edilen kira gelirinin tespitinde dikkate alınabilecek
Buna göre 2021 yılında elde edilen tevkifata tabi tutulmuş iş giderler iki farklı yöntemle tespit edilebilmektedir. Bunlar
yeri kira gelirlerinin brüt tutarı 53.000 TL’nin altında ise bu “götürü gider” ve “gerçek gider” yöntemleridir. Bu yöntemlerin
gelirlerin beyan edilmesine gerek yoktur. Ancak söz konusu seçimi konusunda mükellefler serbest bırakılmışlardır. Ortaya
53.000 TL’lik beyan sınırı ile karşılaştırma yapılırken, yukarıda çıkacak vergi yükünü dikkate alarak belirtilen gider usulleri
belirtilen gelirlerin yanı sıra, beyana tabi diğer menkul sermaye arasında serbestçe tercih yapabilirler.
iratlarının toplamının dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.
1. Götürü gider yöntemi
Brüt iş yeri kira gelirinin beyan sınırını (53.000 TL) aşması
durumunda, gelirin tamamının beyan edilmesi gerekmektedir. Gider indiriminde birçok kişi tarafından götürü gider yöntemi
Söz konusu tutar üzerinden, geliri elde eden kişinin tercihi kullanılmaktadır. Bu yöntemde kira bedelinin %15’lik kısmı
doğrultusunda götürü veya gerçek gider yöntemlerinden biri doğrudan gider olarak düşülebilmektedir. (Bu oran en son 2016
seçilerek giderler düşülecek ve vergi hesaplanması gereken yılına ilişkin kira gelirlerinin beyanında %25 olarak uygulanmış
tutara ulaşılacaktır. olup, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere
uygulanmak üzere 7061 sayılı Kanun’la %15’e düşürülmüştür.)
Bu tutar üzerinden gelir vergisi tarifesine göre hesaplanan
gelir vergisinden, kiracı tarafından yıl içerisinde kesilen vergiler Kazancın bir kısmının istisna olması durumunda (örneğin konut
(tevkifat) mahsup edilebilmektedir. kira gelirlerinin 2021 yılı için 7.000 TL’si gelir vergisinden
istisnadır), kira tutarından önce istisnanın düşülmesi ve kalan
Diğer taraftan kazancı basit usulde tespit edilen ticari kazanç gelir üzerinden yüzde 15 oranında götürü giderin indirilmesi
sahibi mükelleflere iş yeri olarak kiralanan gayrimenkulün kira gerekmektedir.
bedeli üzerinden, bu mükellefler tarafından gelir vergisi tevkifatı
yapılmadığını da hatırlatmak isteriz. Bunun gibi vergi kesintisine Örneğin 2021 yılında konut olarak kiraya verilen bir
ve istisna uygulamasına konu olmayan kira gelirlerinde beyan gayrimenkulden 12.000 TL kira alındığını varsayalım. Bu
sınırı 2.800 TL olarak uygulanmaktadır. 2021 yılında bu tutarı tutardan önce 7.000 TL’lik istisna düşülecek, kalan 5.000
aşan iş yeri kira gelirlerinin (tevkifata tabi olmayan) tamamının TL üzerinden de yüzde 15 oranında (750 TL) götürü gider
beyan edilmesi gerekmektedir. indirilecektir. Ödenecek vergi ise istisna ve götürü gider sonrası
beyan edilen 4.250 TL (12.000 - 7.000 - 750) üzerinden gelir
3. İş yeri ve konut kira gelirlerinin bir arada olması vergisi tarifesine göre hesaplanacaktır.

Hem konuttan hem de iş yerinden kira geliri elde edilmesi İş yerinden elde edilen kiralar için ise herhangi bir istisna tutar
durumunda, öncelikle konut kirasının beyan edilip edilmeyeceği söz konusu olmadığından, alınan kiranın %15’i götürü gider
kontrol edilmelidir. Buna göre, istisna uygulaması kapsamında olarak düşülerek, kalan tutarın beyan edilmesi gerekmektedir.
olan mükelleflerin, 2021 yılında tahsil ettikleri konut kira
bedelleri 7.000 TL’den fazla ise bu tutarı aşan gelirin beyan Bu yöntemde, gerçekte herhangi bir giderin yapılıp
edilmesi gerekmektedir. yapılmamasının önemi olmadığı gibi, gider indirimi için
belge temin edilmesine de ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak
İstisnayı aşan konut kira geliri ile tevkifata tabi tutulmuş olan bu yöntemi kabul edenlerin, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider
iş yeri kira gelirinin brüt tutarının toplamı 53.000 TL’lik beyan yöntemine dönemedikleri de unutulmamalıdır.

Mart 2022 3