Page 10 - VGMart_2024
P. 10
3.8. Enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflerin beyanname ve düzeltme sonucu oluşan kazanç tutarını beyannamede
üzerinde yapacakları işlemler istisna olarak göstermek suretiyle matrahtan indirim konusu
yapabilecektir.
VUK’un mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrasının, (5)
numaralı bendinin son paragrafında; “Matrahın tespitinde, 4. Sonuç
kanunen kabul edilmeyen giderler, istisnalar ve geçmiş yıl malî
zararları enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarları ile Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33’üncü maddesi uyarınca
dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır. 31.12.2023 tarihli (özel hesap dönemindeki firmalar için
2024 yılının içinde biten hesap döneminin son günü tarihli)
Yine, VUK’un mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrasında bilançolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına
öngörülen şartların varlığına bağlı olarak 2024 ve izleyen hesap bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır.
dönemlerindeki olası enflasyon düzeltme uygulamasında bu
dönemlere ilişkin verilecek kurumlar vergisi ve/veya geçici Öte yandan, yürürlükteki VUK’un mükerrer 298/A maddesi
vergi beyannamelerinin hazırlanmasında bu hüküm önem arz ve TÜİK tarafından açıklanmakta olan yurtiçi üretici fiyat
etmektedir. endekslerinin (Yİ-ÜFE) seviyesi dikkate alındığında; 2024 hesap
döneminde (ve 2025 hesap döneminde) enflasyon düzeltmesi
Konuya ilişkin 555 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nin 40/2 yapılması yüksek bir ihtimal olarak görülmektedir.
maddesinde mükelleflerin;
Enflasyon düzeltmesine ilişkin 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
a) 2024 hesap dönemi başından itibaren verilecek yıllık gelir Genel Tebliği 30 Aralık 2023 tarihinde yürürlüğe girmiş, 165
vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri ile geçici vergi No.lu VUK Sirküleri ise 20.02.2024 tarihinde Gelir İdaresi
beyannamelerinde beyan edecekleri vergi matrahlarını Başkanlığı’nca yayımlanmıştır.
tespit ederken, (düzeltilmiş 2023 hesap dönemi sonuna ait
bilançoya dayanan) 2024 ve sonraki hesap dönemlerine Her ne kadar, yaklaşık son iki aylık dönemde Vergi İdaresi’nce
ait geçmiş yıl mali zararlarını, enflasyon düzeltmesi yapma Tebliğ ve Sirküler nezdinde yapılan belirlemeler, bazı hususları
şartlarının varlığına/devamına bağlı olarak, enflasyon netleştirmiş olsa da uygulamada duraksama yarabilecek
düzeltmesine tabi tutulmuş tutarları ile dikkate almaları, bazı konular hala gündemdedir. Bu konulardan bazılarına bu
makalede yer verilmeye çalışılmıştır.
b) 2024 hesap dönemine ilişkin verilecek geçici vergi
beyannameleri ile yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi Enflasyon düzeltmesi uygulamasının kapsamı dikkate
beyannamelerinde beyan edecekleri vergi matrahlarını tespit alındığında, özellikli konuların yalnızca yazıda belirtilenlerle
ederken; sınırlı olmadığını belirtmekte yarar olacaktır.
• Bilanço üzerinde düzeltmeye tabi tutulan parasal olmayan
kıymetlerden kaynaklanan kanunen kabul edilmeyen
giderleri düzeltilmiş tutarlarıyla,
• Vergiden istisna edilmiş olan kazançlarını ise bu
kazançların belirlenmesine esas bilançoların düzeltilmesi
sonucu oluşan farkları da içerecek şekilde belirlenen
tutarlarıyla dikkate almaları ve beyanname üzerinde ayrıca
bir düzeltme yapmamaları,
gerekmektedir.
Yine Tebliğ’in bu bölümündeki açıklamalar kapsamında;
ödenen trafik para cezası, binek otomobillere ilişkin akaryakıt
gibi harcamaların gider olarak dikkate alınamayacak kısmı,
gider olarak dikkate alınamayacak olan motorlu taşıtlar vergisi
ödemeleri gibi harcamalar, enflasyon düzeltmesine tabi
tutulmayacağından, beyannamede mevcut tutarları üzerinden
kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır.
Fazladan ayrılmış amortisman tutarları gibi giderler, enflasyon
düzeltmesine tabi tutulacağından, beyannamede düzeltilmiş
tutarları üzerinden kanunen kabul edilmeyen gider olarak
dikkate alınmış olacaktır.
Diğer taraftan, yine Tebliğ’in bu bölümündeki açıklamalara göre,
vergiden istisna edilen kazançlar da enflasyon düzeltmesine
tabi tutulan bilançolara göre tespit edilecek ve enflasyon Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
düzeltmesine tabi tutulmuş kazanç tutarları beyannamede EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
indirim konusu yapılabilecektir. Örneğin, serbest bölgede iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
faaliyette bulunan ve kazançlarının tamamı istisna kapsamında yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
olan bir mükellef, 2024 yılı bilançosunu düzeltmeye tabi tutacak yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
tavsiye ederiz.
10 Mart 2024 Mart 2024