Page 10 - VGMart_2024
P. 10

3.8. Enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflerin beyanname   ve düzeltme sonucu oluşan kazanç tutarını beyannamede
          üzerinde yapacakları işlemler                       istisna olarak göstermek suretiyle matrahtan indirim konusu
                                                              yapabilecektir.
          VUK’un mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrasının, (5)
          numaralı bendinin son paragrafında; “Matrahın tespitinde,   4. Sonuç
          kanunen kabul edilmeyen giderler, istisnalar ve geçmiş yıl malî
          zararları enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarları ile   Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33’üncü maddesi uyarınca
          dikkate alınır.” hükmü yer almaktadır.              31.12.2023 tarihli (özel hesap dönemindeki firmalar için
                                                              2024 yılının içinde biten hesap döneminin son günü tarihli)
          Yine, VUK’un mükerrer 298’inci maddesinin (A) fıkrasında   bilançolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına
          öngörülen şartların varlığına bağlı olarak 2024 ve izleyen hesap   bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır.
          dönemlerindeki olası enflasyon düzeltme uygulamasında bu
          dönemlere ilişkin verilecek kurumlar vergisi ve/veya geçici   Öte yandan, yürürlükteki VUK’un mükerrer 298/A maddesi
          vergi beyannamelerinin hazırlanmasında bu hüküm önem arz   ve TÜİK tarafından açıklanmakta olan yurtiçi üretici fiyat
          etmektedir.                                         endekslerinin (Yİ-ÜFE) seviyesi dikkate alındığında; 2024 hesap
                                                              döneminde (ve 2025 hesap döneminde) enflasyon düzeltmesi
          Konuya ilişkin 555 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nin 40/2   yapılması yüksek bir ihtimal olarak görülmektedir.
          maddesinde mükelleflerin;
                                                              Enflasyon düzeltmesine ilişkin 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
          a) 2024 hesap dönemi başından itibaren verilecek yıllık gelir   Genel Tebliği 30 Aralık 2023 tarihinde yürürlüğe girmiş, 165
            vergisi ve kurumlar vergisi beyannameleri ile geçici vergi   No.lu VUK Sirküleri ise 20.02.2024 tarihinde Gelir İdaresi
            beyannamelerinde beyan edecekleri vergi matrahlarını   Başkanlığı’nca yayımlanmıştır.
            tespit ederken, (düzeltilmiş 2023 hesap dönemi sonuna ait
            bilançoya dayanan) 2024 ve sonraki hesap dönemlerine   Her ne kadar, yaklaşık son iki aylık dönemde Vergi İdaresi’nce
            ait geçmiş yıl mali zararlarını, enflasyon düzeltmesi yapma   Tebliğ ve Sirküler nezdinde yapılan belirlemeler, bazı hususları
            şartlarının varlığına/devamına bağlı olarak, enflasyon   netleştirmiş olsa da uygulamada duraksama yarabilecek
            düzeltmesine tabi tutulmuş tutarları ile dikkate almaları,   bazı konular hala gündemdedir. Bu konulardan bazılarına bu
                                                              makalede yer verilmeye çalışılmıştır.
          b) 2024 hesap dönemine ilişkin verilecek geçici vergi
            beyannameleri ile yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi   Enflasyon düzeltmesi uygulamasının kapsamı dikkate
            beyannamelerinde beyan edecekleri vergi matrahlarını tespit   alındığında, özellikli konuların yalnızca yazıda belirtilenlerle
            ederken;                                          sınırlı olmadığını belirtmekte yarar olacaktır.
           •  Bilanço üzerinde düzeltmeye tabi tutulan parasal olmayan
             kıymetlerden kaynaklanan kanunen kabul edilmeyen
             giderleri düzeltilmiş tutarlarıyla,

           •  Vergiden istisna edilmiş olan kazançlarını ise bu
             kazançların belirlenmesine esas bilançoların düzeltilmesi
             sonucu oluşan farkları da içerecek şekilde belirlenen
             tutarlarıyla dikkate almaları ve beyanname üzerinde ayrıca
             bir düzeltme yapmamaları,

          gerekmektedir.

          Yine Tebliğ’in bu bölümündeki açıklamalar kapsamında;
          ödenen trafik para cezası, binek otomobillere ilişkin akaryakıt
          gibi harcamaların gider olarak dikkate alınamayacak kısmı,
          gider olarak dikkate alınamayacak olan motorlu taşıtlar vergisi
          ödemeleri gibi harcamalar, enflasyon düzeltmesine tabi
          tutulmayacağından, beyannamede mevcut tutarları üzerinden
          kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır.
          Fazladan ayrılmış amortisman tutarları gibi giderler, enflasyon
          düzeltmesine tabi tutulacağından, beyannamede düzeltilmiş
          tutarları üzerinden kanunen kabul edilmeyen gider olarak
          dikkate alınmış olacaktır.

          Diğer taraftan, yine Tebliğ’in bu bölümündeki açıklamalara göre,
          vergiden istisna edilen kazançlar da enflasyon düzeltmesine
          tabi tutulan bilançolara göre tespit edilecek ve enflasyon   Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel
                                                              görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı
          düzeltmesine tabi tutulmuş kazanç tutarları beyannamede   EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.’ye sorumluluk
          indirim konusu yapılabilecektir. Örneğin, serbest bölgede   iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla
          faaliyette bulunan ve kazançlarının tamamı istisna kapsamında   yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama
          olan bir mükellef, 2024 yılı bilançosunu düzeltmeye tabi tutacak   yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını
                                                              tavsiye ederiz.
     10                                                  Mart 2024                                                                                                              Mart 2024
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15